In mijn werkkring ontmoet ik een oude mevrouw met Alzheimer die 24 uur moet worden verzorgd. Door haar ziekte ontwikkelt ze patronen in haar gedrag die ze dwangmatig én steeds vaker herhaalt. Zo komt ze op een nacht 34 keer uit bed in twee uur tijd. Elke keer valt ze weer in slaap, schrikt wakker en gaat dan op zoek naar de nachtzuster die haar vervolgens weer naar bed brengt. Bij het onderwerp bejegening denk ik vaak aan haar, omdat ze een voorbeeld is van wat er gebeurt als je je in een ander verplaatst.

Ik draai de situatie om

Ook bij mijn dienst overkomt het me dat ze ’s nachts naar me op zoek gaat. Intuïtief reageer ik en draai de situatie om.  Gelukkig heb ik die mogelijkheid, omdat het hier om particuliere thuiszorg gaat en ik maar één patiënt hoef te verzorgen. Ik ga naast haar liggen op het dekbed met een hand op haar schouder. Vervolgens geef ik door rustig ademen mijn kalmte aan haar door. Ze schrikt nog een paar keer wakker en wil opspringen maar telkens stel ik haar gerust door de hand op haar schouder. Na een paar uur slaapt ze door.

Kinderen kiezen voor mijn aanpak

Omdat het geen standaardaanpak is, officieel past deze intimiteit niet in de ethiek van een verpleegkundige, meld ik het meteen aan haar kinderen. Die hebben er geen problemen mee. Anders wordt er gereageerd op Linkedin waar ik een discussie veroorzaak onder collega’s. Slaappillen zouden een betere optie zijn geweest, wordt daar gesuggereerd. De kinderen van de Alzheimerpatiënte zien echter liever mijn persoonlijke benadering. Slaapmedicatie bij Alzheimer geeft een risico op valincidenten. En vastbinden doen we gelukkig al lang niet meer.

Verschillende meningen één uitgangspunt

De heftige discussie op Linkedin maakt duidelijk dat ook al zijn er verschillende meningen, iedereen hetzelfde uitgangspunt huldigt. Het belang van de patiënt staat voorop. Uit ervaring weet ik dan ook dat bijna iedereen in de zorg werkt uit liefde en passie.

Je neemt altijd jezelf mee

Maar er is heel wat geduld nodig om een verwarde persoon, bijvoorbeeld door dementie, over te halen om iets te doen wat hij niet wil (en wat misschien wel goed voor hem is). Stel je een vermoeide zuster voor die de negende dag op rij werkt, omdat er zieke collega’s zijn. Kun je het haar kwalijk nemen als ze zich niet meer in een ander kan verplaatsen? Zij valt terug op haar eigen gewoontes. Zonder nadenken op de automatische piloot, want dat kost minder energie. En natuurlijk moet je privé en werk gescheiden houden, maar uiteindelijk neem je altijd jezelf mee als je aan de slag gaat.

Bejegening niet alleen belangrijk in werk

Inmiddels is bejegening niet alleen maar belangrijk in mijn werk geworden. Overal om me heen zie ik hoe mensen met elkaar omgaan. Hoe ga je om met de buren, de schoonfamilie, de bakker, medeweggebruikers? Word je boos en toeter je als iemand zich asociaal gedraagt in het verkeer. Begroet je iemand op straat die je passeert in het park? Wie heeft zichzelf wel eens betrapt op een chagrijnig antwoord, waar hij spijt van heeft?

Doet u het: zich verplaatsen in een ander?

Meerdanvijftig.nl is geïnteresseerd in uw mening over bejegening. Gaan we niet alleen in de zorg maar overal wel goed met elkaar om? Kijkt u wel eens in de spiegel hoe u anderen bejegent? Kan en moet het anders of vindt u dat we ons voldoende in een ander verplaatsen? Stuur uw evaringen en uw reactie naar info@meerdanvijftig.nl. We kijken uit naar uw mail!

Openingsfoto: Unsplash/Skyler Gerald.