Het is 1976 en ik loop stage in een ziekenhuis in Rotterdam als 2e jaars leerling-verpleegkundige. Ik krijg op de afdeling chirurgie een slechte beoordeling van de hoofdzuster omdat ik te veel tijd heb besteed aan het troosten van een jonge vrouw die erg overstuur is. Ze is bang voor de operatie die haar te wachten staat. Daardoor meld ik me te laat in de spoelkeuken. Tot op de dag van vandaag, staat het voorval me bij. Zo jong als ik was, 17 jaar en ‘maar’ verpleegkundige; ik was ervan overtuigd dat ik voor een goede bejegening had gekozen en mij niets te verwijten viel.

Beroepskeuze past als een handschoen

Irene Boers

Irene (17) als verpleegkundige in opleiding

Een jaar ervoor ben ik als zestienjarige onbevangen aan de experimentele, nieuwe, opleiding voor verpleegkunde, MBO-V en HBO-V begonnen. Geen idee, waaraan ik ben begonnen. Maar ook op mijn zestiende is mijn instelling al het leven te nemen zoals het komt. En een leraar die ik vertrouwde heeft me deze opleiding geadviseerd. En het blijkt een beroepskeuze die mij past als een handschoen.

Maar één ding is me na het voorval in het ziekenhuis wel duidelijk geworden. De strakke, organisatie, vastgelegd in protocollen en een afstandelijke omgang met patiënten, trekt me niet. Als ik even later kennismaak met de psychiatrie en de gehandicaptenzorg, weet ik waar mijn hart ligt. Zorgen voor mensen die ergens lang verblijven of zelfs wonen. In die omgeving is de sfeer losser en is begeleiding net zo belangrijk als de verpleegkundige taken.

Bejegening: veilig gevoel voor kwetsbare mensen

Juist in deze zorg gaat het erom hoe je met mensen omgaat, ze bejegent. Als verpleegkundige kun je de sfeer zo beïnvloeden dat iedereen zich fijn voelt. De basis voor mij in mijn werk is dat de mensen die ik verzorg zich veilig voelen op de plek waar ze verblijven in een kwetsbare periode van hun leven. Ze zijn tenslotte ziek, kwetsbaar, afhankelijk van de mensen om hun heen.

Rolstoel zonder vragen van de rem

Niet vergeten dat patiënt in rolstoel ook mens is.

Bejegening van patiënten; het is misschien een ouderwets woord maar voor mij is het nog steeds actueel. Zeker als ik van een collega het verhaal hoor van een oude mevrouw die wat dutte in haar rolstoel aan tafel. Ze is dement en kan niet meer zelf aangeven wat ze wil. De zuster haalt al pratend met een andere cliënt de stoel van de rem en neemt de oude vrouw mee naar de wc. Die wordt verschrikt wakker. Het is maar een klein voorbeeld maar stelt u zich voor in haar plaats! Als ze op dat moment echt nodig naar de wc had gemoeten, had de zuster ook de moeite kunnen nemen om haar eerst zachtjes wakker te maken en te vertellen wat ze van plan was. Dat was aardiger geweest, uiteindelijk is de patiënt toch ook een mens!

Bejegening is voor mij passie

En zo is bejegening voor mij een passie geworden. In de 40 jaar dat ik nu werk in de zorg is er veel veranderd. Maar wat mij betreft nog niet genoeg.

Openingsfoto: Flickr.com/Vinoth Chandar