Want de avond, de nieuwste roman van schrijfster Anna Enquist, beschrijft hoe vier leden van een strijkkwartet hun leven weer proberen op te pakken een half jaar nadat ze werden gegijzeld door een ontsnapte crimineel. Kwartet (2014), het boek dat aan de gebeurtenissen voorafgaat, eindigt behoorlijk explosief. De woonboot waarop de gijzeling plaatsvindt, wordt door de politie tot ontploffing gebracht.

Meer boekentips van Wiette

De trouwe bezoeker van Meerdanvijftig.nl weet het al: onze Wiette houdt van film én boeken. Regelmatig schrijft ze daarover zo aanstekelijk, dat lezers tijd te kort komen! Wie heeft al het nieuwste boek van Chris Houtman gelezen en is al klaar met het héle oeuvre van Griet op de Beeck? En nu treft ze Anna Enquist bij de presentatie van haar nieuwste boek.

Niet aan de lezer overlaten

‘Ik bleef me maar afvragen: ‘Hoe gaat het toch met die vier vrienden uit Kwartet die gegijzeld werden?”, zegt Anna Enquist tijdens de presentatie van haar roman. ‘Dan kan je dat ook gaan schrijven. Hoef je het niet aan de lezer over te laten!’
Enquist spreekt zorgvuldig en bedachtzaam met een tikje droge humor over de vier hoofdpersonen van haar nieuwe boek. Ze liggen haar duidelijk na aan het hart.

Eerst Kwartet

Omslag van het boek dat aan Want de Avond voorafgaat.

Hoewel de romans los van elkaar gelezen kunnen worden, lees ik eerst Kwartet. Daarna ben ik razend benieuwd naar het verdere lot van de vier vrienden. Vooral naar dat van celliste Carolien die tijdens de gijzeling haar pink verliest.

Gijzeling tijdens repetitie

Kwartet speelt zich af in de nabije toekomst, waarin er steeds meer bezuinigd wordt op cultuur en ouderenzorg. Vier vrienden vormen in hun vrije tijd een strijkkwartet. Ze hebben allemaal al het nodige meegemaakt in hun leven. Zo heeft het echtpaar Carolien en Jochem hun twee kinderen verloren tijdens een busongeluk.
Hugo raakt zijn baan als directeur van het muziekcentrum kwijt door bezuinigingen en heeft een scheiding achter de rug. De hulpvaardige maar naïeve Heleen heeft haar leven in dienst van het geluk van anderen gesteld. Uit hun vriendschap en hun wekelijkse repetities halen ze veel troost. Totdat ze tijdens  de wekelijkse repetitie, op de woonboot van Hugo, worden gegijzeld door een ontsnapte crimineel. Het boek eindigt met de genoemde explosie.

Enquist stuurt Carolien naar China

China speelt belangrijke rol in Want de avond.

In Want de avond beschrijft Enquist de pogingen van de vier vrienden hun leven, na de ingrijpende gebeurtenis, weer op te pakken. ‘Er was nogal wat gebeurt op die boot,’ vertelt schrijfster Enquist. ‘Iedereen heeft anders gehandeld en gereageerd op de gewelddadige situatie. Waar de een angstig of depressief is geworden, slaat de ander op de vlucht of kiest voor een radicale verandering.’
Zo vertrekt Hugo naar China om muzikale evenementen te organiseren. Carolien, die tijdens de gijzeling haar pink is kwijtgeraakt, reist hem achterna, terwijl haar echtgenoot Jochem zich verschanst in zijn zwaarbeveiligde atelier. ‘Ik dacht: ‘Laten we Carolien maar eens naar China sturen’, zegt Enquist tijdens de presentatie. ‘Misschien dat ze in een heel andere omgeving weer enigszins tot leven komt!’

Onverwachts einde

Ondertussen zien ze alle vier enorm op tegen de op handen zijnde rechtszaak waar ze moeten getuigen tegen hun gijzelnemer, een beruchte topcrimineel. Daarbij zullen ze elkaar weer onder ogen moeten komen. Schrijfster Anna Enquist trekt een wenkbrauw op, terwijl ze zegt “Hoe verhouden ze zich tot elkaar na de traumatische gebeurtenissen?” Om er dan geruststellend aan toe te voegen: “Dit boek heeft geen verschrikkelijke afloop. Wèl een onverwachts einde. Ik keek er zelf ook van op!”

Anna Enquist geeft woorden aan verdriet en pijn

Anna Enquist. Foto: Bianca Sistermans

Anna Enquist studeerde piano en in haar werk is haar liefde voor muziek te herkennen. Daarnaast heeft ze lang gewerkt als psychoanalyticus én staat ze bekend als een groot voetbalfan. Ze debuteerde in 1991 met de poëziebundel Soldatenliederen. Met de roman Het meesterstuk vestigde ze haar naam als schrijfster. Inmiddels is zij één van de meest geliefde en gewaardeerde Nederlandse auteurs.  Als geen ander is Enquist in staat om woorden te geven aan verdriet en pijn die mensen in het leven ervaren. Ook Kwartet en Want de avond zijn aangrijpend en gemakkelijk leesbaar, zoals alleen goede schrijvers dat kunnen.

Onder de indruk van Anna Enquist

Van beide boeken was ik onder de indruk. Dagen later betrap ik mezelf nog op het neuriën van het bekende christelijke avondlied, waaraan het laatste boek van Anna Enquist zijn titel ontleent en dat zo treffend de sfeer van het boek weergeeft. ‘Blijf bij mij, Heer, want de avond is nabij!”