David Attenboroughs ooggetuigeverslag van effect mens op de natuur

Hij heeft waarschijnlijk meer van de natuur op aarde gezien dan de meeste mensen; Sir David Attenborough. De unieke documentairefilm David Attenborough: A Life on Our Planet, die vandaag in première gaat, vormt daarvan het bewijs. Op zijn 94ste heeft de wereldberoemde Britse bioloog alle continenten op aarde bezocht, de meest woeste plekken van onze planeet verkend en alles wat leeft in de natuur, in al zijn verscheidenheid en wonderbaarlijkheid vastgelegd. Zijn werk omvat onder meer Life on Earth, Planet Earth en recent de Netflix-documentaireserie Our Planet.

Bioloog sir David Attenborough op reis in de Afrikaanse Maasai Mara in Kenia.

Nu staat hij voor het eerst stil bij de beslissende momenten in zijn leven als bioloog, en bij de verwoestende veranderingen die hij heeft gezien. Eerlijk, onthullend en meer dan urgent: David Attenborough: A Life on Our Planet is een ooggetuigenverslag over de invloed van de mens op de natuur maar ook een hoopvolle boodschap voor toekomstige generaties. De film is gemaakt door de bekroonde natuurfilmproducent Silverback Films en door het Wereld Natuur Fonds (WWF).

Toekomst in balans met de natuur

Sir David maakt ondanks zijn leeftijd nog altijd een heldere en sterke indruk. Zijn verhalende stem – in die prachtige Britse taal, waarvan ik hou – boet na al die jaren nog weinig in aan overtuigingskracht. “Onze planeet redden is niet langer een technisch probleem maar een communicatieve uitdaging”, zo stelt Attenborough.  Daarom vindt hij het tijd voor een positief, inspirerend verhaal. De indringende boodschap van A Life on our planet is dat de mensheid verantwoordelijkheid moet nemen voor zijn daden en moet streven naar een toekomst in balans met de natuur.

Hartverscheurend

Zoals we gewend zijn van bioloog Attenborough zijn de natuurbeelden adembenemend mooi. Maar hij spaart ons niet in het tonen van de verschrikkingen die wij als mens veroorzaakt hebben door in relatief korte tijd de natuurlijke bronnen van onze planeet uit te putten. Het beeld van een verloren ogende orang-oetan in een platgebrand bos in Borneo die zich vastklampt aan een laatste tak met nog wat groene bladeren. Of van een populatie zeerobben wier natuurlijke habitat zodanig onvoldoende plek voor alle dieren biedt, dat een deel onder de voet gelopen wordt of van de kliffen hun dood tegemoet stort. Hartverscheurend.

Jonge orang-oetan op Borneo.

David is duidelijk verontrust over de visie die hij heeft. Hij weet wat ons te wachten staat als we niets doen: de mensheid zal de natuur verwoesten en daarmee uiteindelijk zichzelf. Door de tussentijds getoonde staatjes in de film van de immer toenemende wereldbevolking, de enorme stijging van koolstof in de atmosfeer en de snelle afname van het wildleven, blijf je als kijker steeds bewust van zijn boodschap. Geen nieuwe boodschap maar evengoed een die je bij de keel grijpt.

De natuur heeft plaats gemaakt voor landbouw.

De bioloog biedt gelukkig ook hoop. Hij is ervan overtuigd dat het nog niet te laat is om uit deze zelf gecreëerde crisis te raken. De enige manier daartoe is de stabiliteit op onze planeet te herstellen en de biodiversiteit terug te geven aan onze wereld. Hoe we dat moeten doen, legt Attenborough uit in het laatste deel van zijn film.

Voldoende kansen voor A Life on our planet…

Ontbossing tegengaan, natuurlijke en herbruikbare energiebronnen gebruiken, plantaardig eten en onze menselijke soort laten ophouden met groeien. Om maar een paar oplossingen te noemen… Er zijn mogelijkheden te over, er zijn voldoende kansen. Maar een nieuwe manier van leven vergt wereldwijde wilskracht. De intelligentie die onze soort zo ver gebracht heeft, zal omgezet moeten worden naar wijsheid. Een wijsheid die ons het inzicht biedt dat als wij mensen weer gaan zorgen voor de natuur, die natuur ook voor ons zal zorgen.

A Life on our planet is vanaf vandaag, 28 september te zien in de bioscoop. Vanaf 4 oktober ook exclusief op Netflix: GAAT HET ALLEN ZIEN!

Meer over film lezen op Meerdanvijftig.nl? Klik dan hier.