‘Aangeharkt’ is de term die vaak wordt gebruikt in combinatie met Nederland. Dus wie verwacht dan dat juist in ons land zich een van de belangrijkste moerasgebieden van Europa bevindt? Op rondvaart door nationaal park De Weerribben in Overijssel veert het trilveen onder de voeten van Stella Ruisch. “Dit gebied is duizenden jaren geleden door gletsjerijs ontstaan,” oogst Staatsbosbeheer-gids Bouke ontzag bij zijn gehoor.
Het harde maar voor ons romantische leven op de Weerribben
Na afloop van onze rondvaart door de Weerribben, schuilen we voor de regen in het buitencentrum van Staatsbosbeheer vlakbij Ossenzijl. Er is ook een kleine tentoonstelling over het veen- en moerasgebied, waar turfstekers en keuterboertjes sappelden voor een armoedig bestaan. We moeten bukken om een nagebouwd huisje binnen te kunnen gaan. Met meubeltjes en producten is de sfeer van de jaren ’40-’50 opgeroepen. Op een ouderwetse beeldbuis draait een naoorlogse zwart-wit film in de geest van Bert Haanstra. De film laat het harde (maar voor ons romantische) leven van de bewoners op de Weerribben zien ’s zomers bij het hooien. Een golf van nostalgie overvalt me.
Inmiddels is boeren in het natuurgebied te arbeidsintensief geworden. Zelfs het hooien, dat inmiddels wordt gedaan door medewerkers van Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. levert geen voer meer op voor de koeien in de omgeving. “Het is niet hoogwaardig genoeg met de takken en planten die ertussen zitten,” heeft gids Bouwe ons op de boot verteld.
Karekiet en nachtegaal
Alles heeft zijn prijs, bedenk ik me bij zijn uitleg. Nu kunnen bezoekers zoals ik genieten van de bijzondere natuur als we in de elektrische boot langs de gele plomp en de witte lelies varen. Bouwe wijst ons op de karekiet in het riet, legt uit hoe je van verre een reiger van een ooievaar kan onderscheiden. Samen luisteren we naar de zang van de nachtegaal.
Dan legt onze boot aan en ervaren we hoe veen ontstaat. Bouwe vertelt dat hier geen turf werd gestoken maar geschept en te drogen gelegd op het land. De ‘Weerribben’ bestaan uit de ‘weren’, de slootjes die de turfwerkers uitgroeven en die het veen op landjes, de ‘ribben’ te drogen legden. Verderop sloeg het water uiteindelijk de landjes weg en ontstonden de Wieden.
Het sprookje van Potentilla
Als oud-onderwijzer rijgt Bouwe moeiteloos het ene verhaal aan het andere. Van de zeldzame Galigaan en het vleesetende plantje Zonnedauw stapt hij moeiteloos over naar de Potentilla (wilde aardbei) en de paarse distel die hier voorkomen. “Dat zijn niet zomaar plantjes maar een betoverde jonkvrouw en jonker”, vertelt hij het sprookje van een verboden liefde tussen een edelman bij de Staatse troepen en de jonkvrouw in het door Spaanse troepen bezette Steenwijk.
Bizar gevoel om op het door afgestorven planten gevormde trilveen te staan, dat onder onze voeten veert. Bizar idee dat het op water groeit… Dan wil ik Bouwe wel geloven dat de Staatse troepen hier beter de weg wisten dan de Spanjaarden. Als ze hier nu komen, zijn ze toerist net als wij. Een andere ‘vreemdeling’ voelt zich hier ook opnieuw thuis; de otter.
Turen naar een otter
Natuurlijk heb ik een stille hoop dat ik ergens de otter zijn kop zie optsteken boven het water. Weinig kans, want de otter is een nachtdier. Alhoewel onze gids vertelt dat het beestje zich na pakweg 20 jaar zo thuis voelt dat hij overdag verderop bij de brug naar Kalenberg is gezien. Als we -voor het idee- langs de Meenthebrug terug rijden, maken de ruitenwissers inmiddels overuren.
Kanoën, wandelen of fietsen tussen de Weerribben
Er zit niets anders op om met beter weer terug te komen naar dit bijzondere stukje Nederland. Voor een kanotrip, een fietsroute of een meerdaagse wandeltocht. Maar dat doen we graag. En dan slaan we het naburige Steenwijk, dat zo rijk is aan geschiedenis, natuurlijk niet over.
Ontdekken…
Meer mooie plekjes ontdekken in Nederland? Klik dan hier voor het rondje Nederland, dat wij vorig jaar maakten.
Recente reacties