In 2018 overleed de allerlaatste mannelijke noordelijke witte neushoorn.. Zijn naam was Sudan en de documentaire ‘The Last Male on Earth’, die volgende week in première gaat, toont zijn laatste levensjaren op de savanne van Kenia. Eenzaam oogt hij in de film niet. Hij wordt met veel liefde verzorgd en 24/7 door gewapende rangers beschermd tegen stropers.

Bezocht door toeristen, fotografen en wetenschappers

Sinds bekend werd dat Sudan de laatste mannelijke witte neushoorn van zijn soort was, werd hij dagelijks bezocht door tientallen toeristen, fotografen en journalisten van over de hele wereld. Inmiddels zijn wetenschappers vastberaden om zijn soort te laten voortbestaan. Dezelfde mens die Sudan’s soort met uitsterven bedreigd, doet er alles aan om die te redden.

Iedereen wil Sudan voor het laatst zien.

Laat Sudan toch lekker met rust…

Die tegenstrijdigheid voelde ik ook, toen wij afgelopen jaar op reis waren in Zuid-Afrika. Daar zag ik familie van ‘The Last Male on Earth’; een aantal (zuidelijke) witte neushoorns in het wild. Om zo dicht bij 3.500 kilo wegende dieren te komen, vond ik indrukwekkend. Ontroerend ook. Als ik in de film vervolgens de drukte rondom Sudan bekijk, denk ik vooral: “laat hem lekker met rust”. In plaats daarvan raken toeristen hem aan en worden er kijk-mij-eens-foto’s en selfies gemaakt. Toch reden ook wij rond in een jeep om wilde beesten te ‘spotten’…

Maar toeristen zijn ook nodig

Maar ik snap ook dat die toeristen geld opleveren. En daarmee bijdragen aan het in stand houden van de wildreservaten en – ook niet onbelangrijk – hun werknemers. Bovendien zijn toeristen nodig om, eenmaal terug in eigen land, bewustzijn te creëren over de ernst van het probleem van bedreigde diersoorten als Sudan. Dat is hoognodig, maar de spagaat is wel voelbaar.

Sudan reden om uit bed te komen

De documentaire toont niet alleen prachtig verstilde beelden, maar biedt geregeld ruimte voor persoonlijke momenten. Zo praat zijn dagelijks verzorger James over Sudan als belangrijkste reden om zijn bed uit te komen. Om hem eten te geven, hem liefdevol achter zijn oren te krabben en ervoor te zorgen dat zijn ‘Good-boy’ tot het einde een goed leven heeft. De vertrouwensband die er tussen hem en de neushoorn is ontstaan, is aandoenlijk om te zien.

Van manager Elodie mag iedereen hetzelfde gevoel ervaren: ‘Jullie hebben me in de steek gelaten.’

Iedereen mag witte neushoorn aanraken

Ook PR & Marketing Manager Elodie van het Ol Peteja Conservancy waar Sudan zijn dagen slijt, kent de witte neushoorn al bijna 10 jaar. Elke keer als ze hem ziet en hem aanraakt, raakt ze geëmotioneerd. Alsof hij tegen haar wil zeggen: “Jullie hebben me allemaal in de steek gelaten”. Alleen daarom al vindt ze het belangrijk dat iedereen die de neushoorn komt zien, datzelfde gevoel ervaart.

Last Male on Earth tragikomedie

De Nederlandse Floor van der Meulen balanceert in haar filmdebuut bewonderingswaardig goed tussen meerdere verhaallijnen. Zo ontwikkelt ‘The Last Male on Earth’ zich steeds meer tot een tragikomedie waarbij ontroering en verbazing elkaar afwisselen.

Als de mens niet zo achteloos met het wildleven was omgegaan…

Aanhoudende moeite wordt er gedaan om de soort te laten voortleven.

Terwijl het verdriet om het naderend afscheid van Sudan bijna tastbaar is, wordt tegelijkertijd aanhoudend moeite gedaan zijn soort te laten voortleven. Lukt het om zijn sperma in vloeibaar stikstof te conserveren? Is het misschien mogelijk om hem te klonen? Knap dat al die mogelijkheden bestaan, maar in de tussentijd wordt er een leger beveiligers getraind om de dieren in het reservaat te beschermen tegen het groeiend aantal stropers. Aan het einde van de documentaire resteert het gevoel dat de menselijke trukendoos tegen vernietiging dicht had kunnen blijven als de mens niet jarenlang zo achteloos met het wildleven op deze aarde was omgegaan.

World Rhino Day

De documentaire ‘The Last Male on Earth’ draait vanaf 19 september in diverse filmhuizen in Nederland. Bovendien is de film op World Rhino Day (22 september) op een aantal speciale locaties te zien, o.a. in Diergaarde Blijdorp, Artis (Planetarium), Naturalis, Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum van Oudenbosch.

The Last Male on Earth is geproduceerd door Een van de Jongens, in coproductie met Cassette for Timescapes & Magellan Films en wordt in Nederland uitgebracht door Cinema Delicatessen.

Meer artikelen lezen over dieren? Eerder werden op Meerdanvijftig.nl gepubliceerd ove: Cat Stories, Frans de Waal’s nieuwe boek over apen en de liefde voor een hond.