Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl een tip om op het scherm naar te kijken. Vanaf deze week in de bioscoop: The real Charlie Chaplin. Een eeuw na het verschijnen van zijn beroemde film The Kid, werpt de film een nieuw licht op de persoonlijkheid die uitgroeide tot een van de beroemdste filmsterren aller tijden.

Zwart van de mensen

‘Wow!’ denk ik enkele minuten nadat The real Charlie Chaplin is begonnen. Beelden van meer dan een eeuw oud maken me duidelijk hoe beroemd Charlie Chaplin ten tijde van de Eerste Wereldoorlog in Amerika was geworden met zijn optreden als ‘the tramp’ (de zwerver) in de stomme film. Met die veelzeggende blik onder zwaar aangezette wenkbrauwen, zijn  markante bolhoedje, de flapschoenen en de wandelstok.

Broadway in New York zag zwart van de mensen om hem toe te juichen. En de imitators waren niet meer op de vingers van één hand te tellen. Een van hen rechtvaardigde zich in een rechtszaak door te zeggen dat Charlie Chaplin zélf een imitator was.

Archieven van familie Chaplin

‘Wie is de échte Charlie Chaplin?’ Met die vraag gingen filmmakers James Spinney en Peter Middleton aan de slag met het materiaal uit de archieven van de familie Chaplin.

Charles Spencer Chaplin was een tot armoe vervallen weesjongetje. Op 7-jarige leeftijd veroordeeld tot wonen en werken in het naargeestige Lambeth Workhouse in Zuid-Londen, vertelt zijn buurmeisje Effie Wisdom. Waar hij toen al de lachers op zijn hand kreeg. Hij ging bij het variété en trok op 20-jarige leeftijd naar Amerika om er zijn geluk te beproeven.

Charlie Chaplin anno 1915

Een begenadigd komiek, legt Mack Sennett van Keystone Film Company uit, die Charlie Chaplin contracteerde, omdat zijn steracteur Ford Sterling uitviel. De eerste film en dus kreeg hij een laatste kans. “Intuïtief greep ik terug op de uitdossing als zwerver; het bestaan dat ik zo goed heb gekend,” zegt Chaplin in 1966 zelf.

The Kid
Charlie Chaplin in zijn eerste zelf geproduceerde film ‘The Kid’ uit 1921, waarbij hij zijn eigen jeugd als voorbeeld had.

Voorliefde voor jonge meisjes

Een man met een voorliefde voor erg jonge meisjes die hij wreed behandelde, onthulde een van zijn ex-vrouwen, Lita Grey, die hij als minderjarige trouwde. Omdat ze op 15-jarige leeftijd zwanger was geraakt van de inmiddels 35-jarige Charlie Chaplin. Zijn vierde vrouw trouwde hij als 54-jarige: Oona O’Neill was 18.

The real Charlie Chaplin tussen documentaire en film

Zo laten de makers steeds een andere kant zien van de Hollywood-ster.  James Spinney en Peter Middleton werkten 5 jaar aan de documentaire. Met kunst- en vliegwerk werden bijna onverstaanbare geluidsfragmenten van het interview uit 1966 met foto’s en beelden uit het Zwitserse landhuis van Charlie Chaplin tot leven geroepen. Het is het enige minpuntje: sommige stukken in de film zijn nagespeeld door acteurs en doen daarmee het karakter van documentaire enigszins geweld aandoen.

Voor wie zich daaraan niet stoort, werpt The real Charlie Chaplin een nieuw licht op het leven van een man wiens films -zonder geluid!- nog steeds publiek weten te trekken.

Trailer van The Real Charlie Chaplin, die in Nederland uitgebracht door Piece of Magic.

Meer tips van Kijk Eens

Dit jaar zijn de beroemdste films van Charlie Chaplin gerestaureerd en aangepast aan de eisen van deze tijd. Ze zijn opnieuw te zien in de bioscoop, zoals The Kid. Een andere iconische film vierde ook een jubileum: The Godfather. Grote namen uit de showbusiness kwamen terug in mooie documentaires zoals Tina Turner en Le regard de Charles Aznavour.