Zowel mijn linkerbeen als mijn kijk op de wereld zijn in korte tijd volkomen veranderd.  Tijdens een klusweekend gleed ik met mijn handen vol uit. Mijn knie schoot uit de kom, en daarbij brak mijn knieschijf. En nu zit ik in het gips van mijn bovenbeen tot aan mijn enkel. Alles wat ik doe, gaat óf tergend langzaam of helemaal niet meer. In ieder geval kan ik niets meer zonder hulp. Gelukkig zijn er boeken, nieuwe boeken en oude boeken, en ik lees altijd al erg veel en graag.

‘Het Smelt’

Door mijzelf urenlang te vergeten, wat heerlijk is in deze situatie, leer ik allerlei mensen kennen. Ze worden oude vrienden, die nooit meer helemaal verdwijnen uit mijn leven. Zo leer ik de Vlaamse Eva kennen in de fantastische debuutroman “Het smelt” van Lize Spit. Ook zij heeft de grootste moeite om overeind te blijven en dat schept meteen een band.

Wegcijferen heeft een prijs

De twaalfjarige Eva groeit op in het boerendorp Bovenmeer. Haar ouderlijk huis is geen veilige plek om op terug te vallen. Fijntjes laat haar vader haar zien waar de strop hangt waarmee hij, indien nodig, een einde aan zijn leven wil maken. Haar moeder heeft een ernstig drankprobleem, na een avond drinken in het Gemeenschapshuis van Bovenmeer, wordt zij, gewond en zwaar beschonken, door haar man, in de kruiwagen in de tuin achtergelaten. Voor haar vriendschappen is Eva aangewezen op twee jongens uit het dorp, haar enige leeftijdsgenoten.  Deze vriendschap raakt zwaarbeladen van macht, geweld en misbruik. Op het moment dat Eva zelf wel wat ouderlijke hulp en steun kan gebruiken, laat zij de zorg voor haar jongste zusje zwaarder wegen dan haar eigen welzijn. Wanneer je jezelf in deze mate wegcijfert, moet daar ooit een prijs voor worden betaald. De geschiedenis van Eva blijft lang nagalmen.

Nooit meer slapen

Een “oude bekende” kom ik tegen door “Beyond Sleep”, de recente verfilming van het boek van Willem Frederik Hermans uit 1966, “Nooit meer slapen”. Hoofdrolspeler, Alfred Issendorf, glijdt ook uit. Maar dan over zijn eigen persoonlijkheid.

Knap gelaagd boek

Ik las het boek al eens toen ik veertien jaar was, op aanraden van vrienden, die lid waren van de NJN, de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie.
Vaag herinner ik me het verslag van een kampeertocht in een land waar het nooit donker werd en waarbij veel fout ging. Al na enkele bladzijden staat Alfred Issendorf me weer helder voor de geest. Deze 25-jarige student geologie, is zeer ambitieus en tenenkrommend met zichzelf ingenomen. Hij neemt deel aan een expeditie in Noors Lapland en wil daar meteoorkraters vinden. Al snel blijkt dat hij niet voldoende is toegerust voor deze uitdaging in barre omstandigheden. Zijn praktische en sociale vaardigheden schieten te kort. Zijn rugzak is te zwaar en bovendien torst hij ook nog het overlijden van zijn vader mee. Deze viel, toen Alfred zeven jaar was, tijdens een expeditie, in een gletsjerspleet. En ook Alfred valt, hard en diep. In rivieren, van steile hellingen, maar vooral van zijn eigen voetstuk. Een knap en gelaagd boek, om steeds opnieuw te herlezen.