In de journalistiek hoor je veel verhalen, die je niet altijd kunt opschrijven. Omdat mensen niet onder hun eigen naam hun relaas op internet willen terugvinden of omdat de omstandigheden zich niet lenen voor een interview. Na vele jaren in het vak kan Brigitte Leferink heel wat vertellen. Dat doet ze de komende weken onder de titel ‘Mijn geheim’. Omdat sommige verhalen voor velen wel herkenbaar zijn. Vandaag: Het geloof van non Josefien (89) wankelt.

Heeft ze wel de goede keuze gemaakt?

De negenentachtigjarige Josefien ging al jong het klooster in. Ze hield van het samenleven in een kleine gemeenschap, de rust en meditatie en het werk in het onderwijs buiten het klooster. De laatste jaren echter voelt ze zich steeds minder religieus. Haar geloof wankelt. Nu vraagt ze zich af: heeft ze wel de goede keuze gemaakt?

Als kind was geloof vanzelfsprekend

“Ik kijk terug op een goed leven, dat is niet het probleem”, zegt Josefien. “Waar ik wel steeds meer moeite mee heb, is het geloof. Als kind was het voor mij vanzelfsprekend om te geloven. Ik was gedoopt, deed de eerste Heilige Communie, ging elke zondag met mijn ouders naar de kerk, zong in het koor en vond het fijn. De geur van wierook en brandende kaarsen. Mijn hand dopen in het wijwaterbakje en een kruis slaan. De rituelen van knielen, zitten en staan tijdens de mis. De gebeden, lezingen en zelfs de preek. Het hoorde er allemaal bij en ik genoot ervan. Nooit ging ik met tegenzin. Ik voelde me een kind van de kerk en wilde niets liever dan er echt bij horen. Het voelde goed om het klooster in te gaan en mijn leven te delen met andere vrouwen die er net zo over dachten. We konden buiten de muren van het klooster werken op de dorpsschool. Dat was best bijzonder, want andere vrouwen van mijn leeftijd zaten thuis met de zorg voor kinderen.”

Wie had dat vroeger gedacht: moslims en katholieken onder één dak?

“Onze kloostergemeenschap is steeds kleiner geworden. Er kwam geen nieuwe aanwas en de oudere nonnen overleden. We zijn nu nog maar met een klein groepje. Een groot deel van het klooster is verbouwd en wordt nu bewoond door mensen met totaal andere levens, ook uit andere culturen.

Wie had dat vroeger gedacht: moslims onder hetzelfde dak als de katholieken. Van protestanten was dat al ondenkbaar, maar ook die wonen er. We ontmoeten elkaar in de grote tuin, die voor iedereen toegankelijk is. Ik vind het leuk om een praatje met ze te maken. Heel vaak vragen ze waarom ik in het klooster ben gaan. Wat me aantrekt in de katholieke kerk. En zij vertellen over hun geloof, hun achtergrond. En steeds meer valt me op dat we nauwelijks verschillen.”

Kloostergemeenschappen staan tegenwoordig open voor mensen met een andere religie. Foto: Pixabay (De non op de foto is niet Josefien).

Hoeveel oorlog is er niet gevoerd om het geloof?

“Meestal hang het af van de plek waar je wieg stond, welk geloof je aanhangt. Bij de katholieke kerk waarin ik ben opgegroeid en waarmee en waarbinnen ik mijn hele leven heb geleefd, zette ik weinig vraagtekens. Maar hoe meer ik met andere geloven in aanraking kom, hoe meer ik me afvraag of religie een zegen of een vloek is.

“Iedereen vindt diep in zijn hart zijn eigen geloof en cultuur het juiste en daarmee kweken we onbewust verschillen en vijandigheid. Hoeveel oorlogen zijn er al niet gevoerd waarbij mensen uit verschillende godsdiensten tegenover elkaar stonden? Ik denk steeds vaker dat we veel normen en waarden met elkaar delen, maar ze in een hokje genaamd ‘kerkgenootschap’ stoppen. Drank maakt meer kapot dan je lief is maar je zou denken dat hetzelfde geldt voor Godsdienst. Waarom zou het ene geloof beter zijn dan het andere? Waarom is de ene God de enige ware God en vindt iedereen dat van zijn eigen God of goden?”

Mijn geloof wankelt

“Ik praat er veel over met een meisje dat ook in ons complex woont. Een hartelijk, lief kind. Overtuigd atheïst. Het is boeiend maar het valt me ook zwaar. Het brengt mijn geloof aan het wankelen. Alles waar ik mijn hele leven aan gewijd heb… ik lig er ’s nachts van wakker.”    

Meer lezen?

Brigitte schreef in deze serie eerder het verhaal op van een vrouw over de perikelen van daten in coronatijd. Grootouders vertelden haar het verhaal over hun kleinzoon die door de politie is opgepakt. Een spijtoptante deed het relaas over getrouwd zijn met een oudere man. En wat doe je als je man zich beter verzorgt dan jij jezelf?