Als je ouder wordt is het fijn als levensbestendig wonen mogelijk is. Voor mensen met een koophuis vaak niet moeilijk. Dat is anders als je aangewezen bent op de sociale huursector, schrijft Marlies Mielekamp. Ze sprak met Nijmeegse geluksvogels die hun plek hebben gevonden in woongroep ‘De Sprong’.

Voor gek verklaard

Veel mensen verklaarden mijn man en mij voor gek toen we als midvijftigers besloten onze (te) grote twee-onder-een-kapwoning met garage te verkopen en een kleinere semibungalow met minituin te kopen. Levensbestendig, want alles gelijkvloers, ook een slaapkamer, en over de helft van het huis op de eerste verdieping nog twee kamers en een douche. Dezelfde mensen die onze keuze maar vreemd vonden, hebben inmiddels te maken gekregen met ziekte en gebrek waardoor traplopen moeilijk is geworden. Ook het onderhoud van de grote tuin is inmiddels voor veel van hen teveel.

Minder initiatieven bij sociale huur

Nu hadden wij een koophuis en het geluk dat we een levensbestendig huis kónden kopen. Voor kopers zijn er ook genoeg intiatieven, zoals ‘het Knarrenhof’ dat landelijk complexen voor senioren verwezenlijkt. Er zijn ook andere lokale initiatieven zoals Living-Inn in Nijmegen. Daar zijn dit jaar 210 appartementen voor senioren opgeleverd, daarnaast 70 starterswoningen en 78 zorgappartementen die bestemd zijn voor langdurige zorg. Daar hangt wel een prijskaartje aan: de huur van de appartementen bedraagt 1500 euro of meer. Voor starters zijn er kleine appartementjes die in de sociale huursector vallen, maar dan moeten ze wel hand- en spandiensten verrichten voor de oudere medebewoners.

Als je als oudere afhankelijk bent van de sociale huursector zijn er beduidend  minder van dit soort initiatieven. Veel van deze ouderen wonen in eengezinshuizen met drie slaapkamers van een woningbouwvereniging en zouden eigenlijk best weg willen…Maar toekomstbestendige huizen of appartementen zijn voor hen nauwelijks beschikbaar. Een initiatief dat dit wel biedt, is woongroep ‘De Sprong’ aan de Keplerstraat in Nijmegen. In 37 appartementen wonen hier 50 ouderen van 55 jaar en ouder die verschillende voorzieningen delen en veel samen doen.

Gemakkelijker contact maken

 Jan (70)en Lianne (63) de Gier woonden in een vrije sectorwoning waar ze sociale contacten misten, vooral omdat veel wijkbewoners jongere tweeverdieners waren die overdag niet thuis waren. Jan:  “Toen ik vervroegd met pensioen ging, konden we door de achteruitgang in mijn inkomen in aanmerking komen voor een sociale huurwoning. Het initiatief van ‘De Sprong’ sprak ons erg aan, vooral omdat het hier makkelijker is contact met elkaar te maken. Daarvoor kregen we een uitnodiging voor  een intake gesprek.”

“Daarbij kijken we vanuit beide kanten of we bij elkaar passen, dat bleek bij Jan en Lianne zo te zijn”, vertelt Martha van de Kley (74) van de introductiecommissie.

Jan en Lianne wonen er nu een jaar en hebben inderdaad meer sociale contacten dan in hun vorige buurt. Daar zijn ook meerdere mogelijkheden voor. Zo is er zondagochtend vanaf 11.00 uur een koffieochtend in de gezamenlijke ruimte waar daarna ook een biertje of een wijntje geschonken wordt en er zijn sjoel- en biljartavonden.

woongroep
Een woongroep biedt meer mogelijkheden voor sociaal contact, zoals ’s avonds een kaartje leggen. Foto: Bert Mielekamp.

Op elkaar letten

“Het is allemaal vrijblijvend”, vertelt bestuursvoorzitter Els van Zundert (75). “Je kan hier ook gewoon je deur achter je dicht doen en verder niet meedoen met activiteiten. Maar het is fijn dat de mogelijkheid er is.’”

Weduwe Martha beaamt: “Toen mijn man overleed, had ik minder aanspraak in mijn oude buurt. Iedereen is hier belangstellend. Ik heb in de elf jaar dat ik er woon, drie goede vriendinnen gekregen. Dat lukte niet in de rijtjeswoning waar ik woonde.”

Janny Werts (66) is secretaresse van de vereniging en zij lette voorheen  bijvoorbeeld op haar buurman. “Hij hing elke avond een oranje lint aan zijn voordeur, hing die er nog om 11 uur ’s ochtends, dan belden we bij hem aan. Een paar keer deed hij niet open en toen heb ik de sleutel bij een andere buurman gehaald en zijn we samen naar binnen gegaan. Hij bleek slecht geslapen te hebben en nog in bed te liggen. Helaas is hij inmiddels overleden.”

Projectontwikkelaars: dure appartementen

Een activiteitencommissie van het complex organiseert naast de wekelijkse activiteiten ook zaken zoals een kerstbingo, een paasbrunch of een kerstdiner. In de beginfase 27 jaar geleden, waren er wel meer gezamenlijke activiteiten, vertelt Dinie Mulder(85) die samen  met zeven anderen vanaf het begin in ‘De Sprong’ woont. ‘Toen hebben we de gezamenlijke tuin aangeplant en onderhielden die ook. En we maakten de gemeenschappelijke ruimte schoon. Dat is nu allemaal uitbesteed en daar betalen we met zijn allen voor.”

“Het is zo jammer dat er niet meer van dit soort woonvormen zijn in de sociale huursector”, zegt voorzitter Els. “Jammer genoeg worden initiatieven vaak gegund aan projectontwikkelaars die er dure appartementen plannen. Voor mensen met minder inkomen zijn die niet toegankelijk om levensbestendig te kunnen wonen.”

Meer lezen

Marlies Mielekamp schreef eerder over initiatieven om senioren uit hun isolement te halen. Zo schreef ze over de opening van het eerste Knarrenhof bij Zwolle, een vorm van levensbestendig wonen. En vertelde Thea Volmeijer in 2018 aan haar hoe gelukkig ze was met haar plekje in een woongroep toen ze alleen kwam te staan. Dat verhaal verscheen in een serie over mensen die na hun vijftigste op een kruispunt in hun leven komen te staan.

Openingsfoto: Wendy Voois