Ontstoken tandvlees groter gevaar dan gaatjes
Elk half jaar opnieuw is het opgelucht ademhalen als de tandarts met zijn haakje tussen tanden heeft gewroet en daarna slechts een afspraak met de mondhygiënist nodig vindt om tandsteen te verwijderen. ‘Geen gaatjes!,’ zeg ik trots bij terugkomst. Maar dat is een van de vele misverstanden over mondverzorging. Ook voor 50plussers zijn gaatjes allang niet meer het allerbelangrijkste bij de mondverzorging. Zegt tandarts Richard Kohsiek, tevens bestuurslid van de beroepsorganisatie van tandartsen, KNMT. Plaque, wijkend tandvlees door ontstekingen, en parodontitis, zijn een veel groter gevaar. Bijna de helft van onze leeftijdgenoten krijgt ermee te maken.
Door tandenpoetsen voorkom je bloedend tandvlees
En daarbij zijn we meteen beland bij het eerste en meteen het belangrijkste misverstand over mondverzorging: 2x daags tandenpoetsen doen we niet alleen ter voorkoming van gaatjes maar ook van gingivitis…..Gingivitis? “Gezwollen en soms bloedend tandvlees,” verklaart Richard Kohsiek. “Daar begint het mee. En daar heeft iedereen wel eens last van. Het is het eerste signaal dat er niet goed is gepoetst. Negeer je dit, dan tast het op den duur je bot aan en ontaardt het in parodontitis . Waardoor je tanden uiteindelijk los laten.”
‘Wolf’ is geen ziekte….
Tandarts Kohsiek ontkracht al pratende meteen wat fabels. “Ik had wolf in mijn tanden,” zei mijn vader altijd ter verklaring van zijn kunstgebit. En trok daarbij een zielig gezicht. “Gewoon veel gaatjes door slecht poetsen,” ontmaskert Richard mijn vader die ook van snoepen hield postuum. “Net zoals de uitspraak van vrouwen: ik heb een kind gekregen en een tand verloren. Alsof het erbij hoort. Hormoonschommelingen en een slechte mondhygiëne zijn geen goede combi. Goed poetsen en regelmatig naar de mondhygiënist dus.”
Hard tandenpoetsen is slecht
Dus lekker stevig poetsen 2x per dag met die tandenborstel?…”Nou, nee.” Opnieuw een van de misverstanden over mondverzorging, constateert Richard Kohsiek. Zachtjes borstelen tussen tandvlees en tand om de bacteriën te verwijderen en tandsteen zoveel mogelijk te voorkomen. “Kwestie van leeftijd, hè. Alles zakt maar je tandvlees trekt op naarmate je ouder wordt.” Hard poetsen heeft schrijfster dezes vanzelf afgeleerd. Door hard poetsen kwam mijn tandbot bloot te liggen en raakte heet en koud mijn zenuw ongenadig. Gelukkig geen gaatje dus, bleek later bij de tandarts. Dat wel.
Tandenborstels met wijd uitstaande haren
Nog zo’n misverstand dat Richard Kohsiek uit de weg ruimt: een keer per 3 maanden een nieuwe tandenborstel of een nieuw borsteltje op je elektrische tandenborstel, is niet bedacht om de portemonnee van de fabrikanten te spekken. “Ik zie soms wel eens tandenborstels waarvan de haren helemaal wijd uit staan. Daar valt echt niet meer mee te poetsen. Afgezien nog van het feit dat je weet dat de eigenaar ook nog eens te hard poetst…”
Smaak van dode vogeltjes
’s Morgens poetsen is belangrijker dan ’s avonds, beweerde iemand ooit. Want met zo’n smaak van dode vogeltjes de dag beginnen….”Als je ’s morgens met zo’n gevoel in je mond opstaat, betekent dat simpelweg dat je ’s avonds onvoldoende hebt gepoetst, “ oordeelt de tandarts hard. Want wie goed poetst heeft ’s morgens ook nog een frisse mond. En wie goed zijn tanden poetst, is zo maar 4 minuten zorgvuldig voor de spiegel bezig. Zo zie je wat je doet. “Daar komen de meeste mensen niet aan, vandaar dat we 2x 2 minuten per dag propageren. En dan is het ’s avonds het allerbelangrijkste omdat de productie van speeksel ’s nachts minder is. Bacteriën kunnen dan lekker woekeren als je ze niet met de tandenborstel bestrijdt.”
Flossen; een van de misverstanden over mondverzorging
En flossen is belangrijk, probeer ik bij Richard Kohsiek de beste leerling in de tandenpoetsklas te zijn. Een inmiddels achterhaalde aanbeveling, wordt er weer een misverstand uit de weg geruimd. “Flossen dat kunnen eigenlijk alleen beroeps in de mondverzorging goed. Je moet de flosdraad tussen twee tanden beheerst heen en weer bewegen. Maar de meeste mensen drukken het draad zo hard tussen twee tanden door dat ze in hun tandvlees snijden.” Ik ook, fluister ik beschaamd, in de telefoon. Nee, dan is met een rager of -ook weer- rustig prikken met een tandenstoker beter voor je mond.
Angst voor gaatjes mag tandje minder
“Behoud, behoud,” prediken de tandartsen. Maar de angst voor gaatjes mag best een tandje minder, vindt Richard Kohsiek. “De meeste gaatjes lopen mensen op tot ongeveer hun 25ste. Daarna draait het bezoek aan de tandarts vooral om mondhygiëne en onderhoud van de restauraties. Bijvoorbeeld vullingen die gaan wijken. Vooral bij de doelgroep van je website is er in hun jeugd flink en veel gevuld met dat grijze amalgaam en kunnen er oneffenheden ontstaan die voor klachten gaan zorgen.”
7- voor mondverzorging
En dan is het de beurt aan het allerlaatste misverstand: we zijn in Nederland goed bezig met onze mondverzorging. “Natuurlijk staat hier de mondzorg op een behoorlijk peil, vergeleken bij veel landen,” bevestigt Richard Kohsiek. Maar als ik hem vraag om een cijfer uit te delen, komt hij niet verder dan een 7-. Ook voor de ijverigste leerlingen in de tandenklas, valt er dus nog wat te leren, bijvoorbeeld via www.allesoverhetgebit.nl
Meer lezen
Stella Ruisch schreef al eerder over het ouder wordende gebit. Meer lezen over andere onderwerpen kan ook op www. meerdanvijftig.nl/gezondheid.
Openingsfoto: KNMT/shutterstock
Recente reacties