Kunstenaar David Bade noemde het in 2017 een liefdesklus toen de beeldhouwer en installatiekunstenaar uit Curaçao samen met de bezoekers van het Centraal Museum een nieuwe versie het Rietveld Schröderhuis ‘herbouwde’.

Utrecht gezien door de ogen van De Stijl

Het was de eerste keer dat er een tentoonstelling werd gewijd aan het a-typische woonhuis (en zijn architect en opdrachtgeefster) dat op de Unesco Werelderfgoedlijst staat. Het Rietveld Schröderhuis, internationaal icoon van De Stijl werd gebouwd in 1924 aan de Prins Hendriklaan in Utrecht (toen nog) rand van de stad.

Rietveld Schröderhuis
Veel belangstelling voor tentoonstelling over Gerrit Rietveld in Centraal Museum.

Inspiratiebron voor architecten en kunstenaars

Opdrachtgeefster Truus Schröder zocht naar een huis dat voldeed aan haar denkbeelden over wonen, opvoeden en leven.  Gerrit Rietveld, de architect, maakte met dit woonhuis haar idealen èn die van De Stijl ruimtelijk zichtbaar. Direct al na de bouw trok het Rietveld Schröderhuis al veel belangstelling, zowel in binnen- als in buitenland. Het huis is nog steeds een inspiratiebron voor architecten en kunstenaars uit de hele wereld.

Opdrachtgeefster en architect deelden meer

Gerrit Rietveld was van oorsprong meubelmaker. Hij werd in 1919 lid van De Stijl en ontwikkelde zich door het ontwerpen van dit huis tot zelfstandig architect. Na de voltooiing ervan in 1924 was zijn atelier tot 1933 gelegen op de begane grond van het Rietveld Schröderhuis. Het was een publiek geheim dat de architect en de opdrachtgeefster meer deelde dan alleen de gezamenlijke interesse in het huis.

Indeling Rietveld Schröderhuis bepaald door de zon

Een beweging in kunst en architectuur, die radicaal en vernieuwend was in de jaren ’20. Uitgangspunt was de relatie tussen de intieme beslotenheid van het huis en de wereld daarbuiten. De indeling werd daarom bepaald door de stand van de zon. Zo waren de woon- en slaapvertrekken op de eerste verdieping om meer contact met de natuur te hebben. Iedere ruimte had een eigen gas- en wateraansluiting en een deur naar buiten. Noviteiten werden toegepast om zoveel mogelijk te kunnen voldoen aan het oorspronkelijke uitgangspunt. Het huis had geen muren maar wel een systeem van schuivende panelen om van open ruimten afgescheiden plekken te maken. Brede raampartijen zonder hoekstijlen en opklapbare planken onder de vensterbank als tafeltje onderstreepten het ontwerp. Daarnaast maakte Rietveld gebruik van de zogenaamde Stijlkleuren: rood, geel, blauw, wit, grijs en zwart.

‘Nieuw’ Rietveld Schröderhuis ode aan de liefde

De term ‘liefdesklus’ voor zijn kunstwerk verklaarde David Bade 7 jaar geleden doordat het het resultaat was van een bijzondere samenwerking, ingegeven door liefde. Net als dat bij Gerrit Rietveld en Truus Schröder het geval was. Voor zijn komst naar Utrecht woonde David Bade overigens 2 maanden in het Theo Doesburghuis in Parijs. Óok het resultaat van de liefde, maar dan van Theo’s vrouw Nelly. Die na de vroegtijdige dood van haar man op 47-jarige leeftijd voor zorgde dat de opvattingen van De Stijl door tentoonstellingen wereldwijd bekend werden. Net als zij, woonde Truus Schröder tot aan haar dood in 1985  in het Rietveld Schröderhuis. Liefde als bindende factor bij de totstandkoming van een meesterwerk.

Rietveld Schröderhuis
David Bade schilderde Truus Schröder en Gerrit Rietveld op latere leefijd

Meer lezen

In 2017 werd herdacht dat 100 jaar geleden de kunstrichting De Stijl het licht zag. Daarover verscheen op onze website De Stijl, hoe een kunstbeweging ons leven beïnvloedde. wiette van Klingeren bezocht ook Bergeijk, waar Rietveld en De Stijl een paar van hun mooiste bouwwerken verwezenlijkten. Mirelle Nunes besteedde vorig jaar aandacht aan de tentoonstelling van De Stijl-schilder Piet Mondriaan en zijn vrouwelijke tegenhanger Hilma af Klint.

Openingsfoto: het Rietveld Schröderhuis nagebouwd op de tentoonstelling in het Centraal Museum in Utrecht.