Fotograferen? Superleuk! Maar ik doe het echt veel te weinig. Met een heuse digitale spiegelreflex camera bedoel ik dan, want op mijn IPhone staan met gemak 3.415 foto’s. Tegen de tijd dat ik de camera wél ter hand wil nemen, denk ik steeds ‘hoe zat het ook alweer?’ Om een technisch (!) goede foto te maken moeten de 3 basisbegrippen uit de fotografie in juiste balans zijn: diafragma, sluitertijd en ISO, samen vormen ze de zogeheten belichtingsdriehoek. Effe een ‘leuk plaatje schieten’ is eigenlijk helemaal zo eenvoudig niet en meer dan eens moet ik mijn spiekbriefje er nog eens bij pakken.

Het alfabet van de fotografie

In de fotografie is de gemakkelijkste letter de P van Programma; een automatische stand waarbij je weinig hoeft na te denken over de gebruikte instellingen om toch scherpe foto’s te krijgen. Lekker veilig maar weinig mogelijkheid om wat meer diepgang in je beeld te krijgen. Dat kan wel met de A van Aperture; het Engelse woord voor Diafragma, dat invloed heeft op de scherptediepte van je beeld. Of met de S van Sluitertijd, die bepaalt hoeveel beweging je op de foto ziet. En de ISO-waarde gaat over digitale ruis en beïnvloedt de kwaliteit van de foto.

Hoe zat het ook al weer?

Met dezelfde ‘hoe zat het ook alweer’ gedachte heb ik vorig jaar bij Kunstcentrum Artiance een basiscursus fotografie gevolgd. Twaalf lessen voor de beginnende fotograaf of fotograaf die (vindt dat ie) een opfriscursus nodig heeft. Ik vond vooral dat laatste het geval en kwam terecht in de cursus van fotografe Sophie Terluin.

Sophie Terluin. Foto: Piether Photo.

Zij doceert en begeleidt op kundige en enthousiaste wijze zowel de basis- als de vervolgcursus. Van alle door de cursisten meegenomen camera’s weet Sophie in grote lijnen hoe het toestel werkt. En da’s knap, want ‘ken uw camera’ was bij mij ver te zoeken. Of zoals een andere deelneemster haar motivatie voor de cursus verwoordde: “ik wil eindelijk wel eens van die A van Automaat af…”

Fotografie naar een ander niveau

Sophie is ook één van de initiatiefnemers van het Fotocafé Alkmaar. Een platform voor gepassioneerde (hobby)fotografen om samen te werken, initiatieven te ontwikkelen en zo je fotografie naar een ander niveau te tillen. Iedere maand wordt er met een groep van maximaal 15 deelnemers gereflecteerd op het gemaakte werk en krijg je inspiratie van collega-fotografen. Uiteraard onder begeleiding van een professioneel docent(e). Ik besluit een avondje te gaan sfeer proeven, luisteren en vooral kijken.

Goed naar beeld kijken

Vanavond wordt de vorige maand meegegeven landschapsopdracht besproken: Fotografeer, monteer en/of ensceneer een krachtig landschap, waar de kijker ‘in getrokken’ wordt. Op tafel liggen diverse afbeeldingen van fraaie zonsondergangen en kleurrijke duinlandschappen, maar ook de enkele lantaarnpaal tegen een donkere wolkenlucht maakt indruk. Om de beurt geeft één van de fotografen feedback op de gemaakte beelden van een ander. Zo ‘dwingt’ docente Sophie je ook echt goed naar een beeld te kijken en te verwoorden wat je erin aantrekt (of niet) en is zij zodoende niet de enige die als coach fungeert.

Horizon nooit in het midden

Als je een landschap fotografeert – op het strand of een uitgestrekte Nederlandse polder – is er altijd een duidelijke horizon in beeld. Tip: zorg dat die altijd recht staat. Bovendien is het ook belangrijk waar je de horizon in je beeld neerzet. Niet alleen geldt hiervoor de regel van derden (plaats de horizon altijd op 1/3 van het totaalbeeld, nóóit in het midden), maar het hangt ook af van wat je met je foto wilt vertellen. Hoe interessanter bijvoorbeeld een wolkenlucht, hoe meer aandacht je die in je compositie wilt geven, dus plaats je de horizon onderin. Uiteraard geldt dat ook andersom:  

Ook in de nabewerking van originele foto’s valt veel te halen. Navolgende beelden zijn van Sophie zelf, die zich heeft laten inspireren door de schoonheid en schilderachtige sfeer die Saskia Boelsums in haar fotografie weet te vangen. Door nabewerking van haar foto’s in het programma Lightroom legt Sophie de nadruk op de lichtval, waardoor het bewerkte beeld haast poëtisch wordt en de weidsheid van het landschap nog sterker naar voren komt.

Bij het Fotocafé is elke groep anders en verschillen de deelnemers zowel in niveau van fotografie als in leeftijd. Da’s vooral leuk en leerzaam, maar het brengt ook gelaagdheid en nuancering in de bijeenkomst. Na een korte pauze pakt Sophie de avond weer op om de volgende foto-opdracht toe te lichten. Aangezien Nederland dit jaar 75 jaar vrijheid viert en er door het land diverse culturele evenementen aan dit thema besteed zullen worden, is vrijheid dan ook het thema voor de komende fotografische uitdaging.

Aan de hand van foto’s en bewegend beeld ter inspiratie en als ‘voer’ voor enige discussie in de groep, neemt Sophie ons in haar presentatie mee in verschillende filosofische en fotografische zienswijzen op het thema. Met voor iedereen toch wel de eindconclusie dat vrijheid een prachtig, maar moeilijk en vooral breed te interpreteren begrip is om te verbeelden. Heel benieuwd wat er volgende maand voor foto’s op de reflectietafel liggen. Misschien ga ik er zelf wel op uit met de camera. En laat ik dan mijn spiekbriefje ook maar meenemen.

Fotocafé Alkmaar biedt 11 lessen in een jaar voor ca. € 250,-. Daarnaast kun je ook deelnemen aan ‘Fotocafé on tour’ waarbij je met de groep bijvoorbeeld een fototentoonstelling bezoekt of een documentaire gaat zien. Sophie is overigens niet de enige docente, maar rouleert na elke 3 lessen met fotografen Ton Voermans en Jan Meurs.

Meer genieten van foto’s en verhalen over fotograferen? Eerder verschenen er ook tips van ons fotograferend teamlid Kees Rooze in het kader van BredaPhoto Festival. Hij vestigt ook graag onze aandacht op het fotografische verrassende in onze omgeving. Heeft u wel eens naar de mooie lantaarnpalen in Amsterdam gekeken? Of kijk eens naar boven als u over straat loopt! En de lente biedt binnenkort weer fotografisch mooie bollen en bolides.