Morgen is het Internationale Vrouwendag. Moment om weer even stil te staan bij de salariskloof, het glazen plafond, het oorlogs- en huiselijk geweld tegen vrouwen. Maar een aspect van de vrouw blijft ook dan onderbelicht: de wetenschap weet nog weinig van het vrouwenlichaam. De Amerikaanse wetenschapper Cat Bohannon dook in de 200 miljoen jaar oude evolutie van de mens en schreef er een plezierig leesbaar boek over: Eva.
Baarmoeders in vitrine
We sloten de Museumnacht van 2023 af in museum Vrolik, in het Amsterdamse UMC. De unieke verzameling skeletten, schedels en organen herbergt ook baarmoeders. Een beetje giechelig constateerde ik dat dat kleine witte ingevouwen zakje in de vitrine écht niet herkende. Vandaar dat een paar maanden later het boek Eva, wat de evolutie van het vrouwelijk lichaam zegt over wie we zijn van de Amerikaanse Cat Bohannon, terecht kwam op het verlanglijstje voor mijn verjaardag.
Ik ben niet de enige die niet nauwkeurig weet hoe mijn lichaam in elkaar steekt. Ernstiger is dat ook medische wetenschappers nog veel te weinig weten van het vrouwelijk lichaam.Het is een schokkende constatering in Eva. Tot zelfs na deze eeuwwisseling werd de werking van medicijnen vooral op mannen getest. Dat vrouwen bijvoorbeeld anders reageren op antidepressiva is recent ontdekt. En hoe de clitoris in elkaar steekt, is pas in 2005 in kaart gebracht.
De film Alien van Ridley Scott was de aanleiding voor Cat Bohannon de evolutie van het vrouwenlichaam te onderzoeken. Elizabeth Shaw (Sigourney Weaver) moet in de sf-film bevallen (van een monster) maar de medische robot die daarbij dient te helpen blijkt alleen op mannen ingericht….Voordeel is dat we daarom nu een doorwrocht boek over het vrouwenlichaan kunnen openslaan: Eva!
In het boek loopt Cat Bohannon in hoofdstukken, die aan allerhande ‘Eva’s’ zijn gewijd: Zoals Donna, wiens Latijnse naam bij een klein hamsterachtig zoogdier hoort, dat vlak na de inslag van een komeet in de oertijd heeft geleefd. En waarvan onze baarmoeder afstamt. Zo beginnen alle hoofdstukken met een fraaie tekening van deze oer-Eva’s, waardoor het vrouwenlichaam zich uiteindelijk is gaan onderscheiden van de rest van de zoogdieren. Te beginnen met ‘Morgie’ waarvan we de manier erfden waarop wij onze jongen zogen, van ‘Donna’ de geleidelijke aanpassing en verandering van onze baarmoeders (!). Daarna volgen nog onze waarneming, benen, hersenen, stem, menopauze om te eindigen met het mooiste en laatste: de liefde.
Eva is een aanrader voor vijftigplussers, kan ik na lezing van het boek zeggen. Het is nooit te laat om je eigen lichaam (en dus jezelf) te leren kennen! Maar zeker ook voor de generaties na ons, die er nog over denken om zwanger te worden. Dan weten ze wat ze als vrouw te wachten staat…
Meer lezen
Op Meerdanvijftig.nl schrijven we regelmatig over boeken. Zo schreef Karin de Lange over het nieuwste boek van Zadie Smith, Charlatan. En ontdekte Brigitte Leferink de boeiende biografie van Etta Palm, net zoals ze over het leven las van de onbekende vrouwelijke schilder Betsy Akersloot-Berg. Of lees het ontroerende boek Kazernekind over de Molukse Jo Polnaya en haar gezin, van Marlies Mielekamp. Mooie boeken over vrouwen om te lezen in het kader van Internationale Vrouwendag!
Openingsfoto: Cat Bohannon. ©Stefano-Giovannini
Recente reacties