Wie verre reizen doet, kan veel verhalen, luidt het spreekwoord. Ook als je niet zo ver weggaat. Brigitte Leferink was deze zomer in Denemarken. Er wachtte haar een grote verrassing bij het ontbijt: kruidenbitter.
Geen champagne bij hotelontbijt
Het watertappen voor mijn kopje thee duurde wat lang. Er kwam een sputterend straaltje uit de koffiemachine, je moest engelengeduld hebben om een volle kop te krijgen. De meneer achter me had dat niet en wrong zich langs me heen. Ik dacht dat hij alvast een kopje wilde pakken. Maar nee, hij pakte twee kleine borrelglaasjes die daar ook bleken te staan. Vanuit mijn ooghoek volgde ik zijn bewegingen, terwijl ik ondertussen de machine in de gaten hield.
Goede morgenbitter…
De man, ik schat hem een jaar of tachtig, pakte iets wat ik niet kon zien, tot hij begon te schenken: een bruin goedje werd heel voorzichtig in een glaasje gegoten, bijna tot de rand. Daarna volgde het tweede glaasje. Hij pakte beide op, wurmde zich weer achter me langs en toen pas kon ik zien wat er in die glaasjes was gegaan. Geen siroop voor in de koffie, wat ik dacht, maar een echte borrel. Een Deense kruidenbitter dat in een nisje stond, samen met een fles Jägermeister en andere sterke drank. ‘Morgenbitter’ stond er op een kaartje bij. Onderdeel van het ontbijtbuffet. Ontbijtbuffet ja. Dit speelde zich allemaal ’s ochtends rond 8.30 uur af in de ontbijtzaal van een hotel aan het Limfjord in Denemarken.
Skål!
Met mijn kopje thee ging ik terug naar mijn tafeltje, naar het schaaltje yoghurt, broodje kaas en glas jus d’orange. De man en zijn vrouw zaten twee tafeltjes verderop. Een ander paar van dezelfde leeftijd zat aan het tafeltje naast hen. Alle vier hieven ze zo’n klein glaasje en riepen ‘Skål’, de Deense variant van ‘proost’. De andere mensen in de volle ontbijtzaal (allemaal Denen) keken niet op of om. Blijkbaar was ik de enige die de Deense kruidenbitter bijzonder vond. Zo vroeg al aan de borrel.
Champagne en sekt snap ik
Een champagne-ontbijt, dat ken ik wel. Een fris glas bubbels bij toast met gerookte zalm kreeg ik jaren geleden in een hotel in Berlijn. Een echte traktatie. Nippen van wat waarschijnlijk Sekt was, de sprankeling in je mond voelen, de zoute smaak van zalm erbij. Een heerlijke combinatie. Maar een kruidenbitter op de bijna nuchtere maag?
Een zoektochtje op internet leert me dat als de ontbijttafel echt Deens moet worden er vaak bittertjes op tafel staan. Het is ‘gewoon een onderdeel van de Deense cultuur’ lees ik. ‘Een bitter kan echt alles. Het is leuk, het verwarmt het hele lichaam.’ Even verderop staat: ‘Oorspronkelijk werd kruidenbitter geproduceerd vanwege zijn geneeskrachtige eigenschappen. Het moet een verkwikkende werking hebben en gezond zijn voor lichaam en geest. En er wordt gezegd dat het heel goed is als je je maag in de gaten wilt houden tijdens reizen naar het buitenland’. Voorzichtig geformuleerd, dat wel. Maar deze Denen waren gewoon in eigen land. Niks je maag in de gaten houden.
Kruidenbitter ook goed om te detoxen…
Nog even verder googlen. Ik gooi de zoekterm ‘kruidenbitter gezond’ online. Het eerste bericht dat in beeld komt gaat over een Zweeds kruidenbitter: ‘het is sterk bloedzuiverend; het ruimt overtollige stofwisselingsafvalproducten op door de grote uitscheidingsorganen lever, nieren en darmen aan te zetten tot deze opruimactie. Ook goed te gebruiken voor een detoxkuur’.
Ik zet mijn vraagtekens bij de gezondheidsaspecten van de ‘morgenbitter’. Het doet me denken aan oude reclames waarin dokters het roken van sigaretten aanbevelen als remedie tegen stress. De dokters zijn inmiddels wijzer geworden. Wie weet, wordt de kruidenbitter als middel voor een goede spijsvertering op termijn ook ontmaskerd als ‘middel erger dan de kwaal’. We gaan het zien.
Meer lezen over Denen of drank
Brigitte Leferink schrijft vaker over alcohol in het dagelijks leven. Samen met redactielid Marlies Mielekamp doet ze al enkele jaren mee en op onze site delen ze hun ervaringen met IkPas, de actie waarbij je je alcoholgebruik een maand op pauze zet. Brigitte schreef over de positieve gevolgen van niet drinken. Kees Rooze was eerder al eens in Denemarken. Hij verkende het land per fiets en schreef er ook dit artikel over. En als je het over Denemarken hebt, zegt Stella Ruisch ‘Borgen’. De televisieserie waarvan dit jaar een nieuw seizoen verscheen.
Openingsfoto: bloedzuiverend zo’n kruidenbitter bij het ontbijt? ©Brigitte Leferink
Recente reacties