De foto’s bij het verhaal van Wiette van Klingeren over de nieuwste film van Catherine Deneuve Fête de Famille roepen onmiddellijk weer de herinneringen op. Zonnige beelden van de dagen die ik nog niet zo lang geleden in de Champagne doorbracht. En dan met name het dorpje Essoyes.

Essoyes zoals Renoir het schilderde. Foto: Flickr.com/

Pierre-Auguste Renoir

Essoyes? Het zei me niets, totdat we naar Troyes afreisden. Troyes is een mooie stad die stamt uit de middeleeuwen.  De vele hoge -gerestaureerde- vakwerkhuizen getuigen er nog van. Het onbeduidende Essoyes, te midden van druivenranken en glooiende heuvels, heeft niets van dat alles. Sinds de beroemde bewoner, schilder Pierre-Auguste Renoir, precies een eeuw geleden zijn laatste adem uitblies, lijkt er zelfs niets veranderd. Of het moet de komst van een pizzeria bij de kerk zijn.

Net als elk Frans dorpje telt Essoyes een standbeeld voor de gevallenen uit de twee wereldoorlogen.

Essoyes leeft in vorige eeuw

Misschien dat het beeld voor de gevallenen uit de Eerste Wereldoorlog nog niet af was in 1919. Maar de waardin  van Les Berges d”Ource is vast en zeker een nazaat van de rondborstige naaktmodellen uit het dorp die Pierre-Auguste Renoir tegen de idyllische achtergrond van Essoyes vereeuwigde. Misschien wel van zijn favoriete model Gabrielle Renard. Hij vergaarde er wereldroem mee.

De geest van Renoir

De dag voor ons bezoek aan Essoyes heeft de vinger van de eigenares van de chambres d’hôte in Troyes al snel na het uitvouwen van een kaart met route de champagne naar het plaatje van Renoir gewezen. “Kent u de schilder? Zijn atelier is leuk om te bezoeken”, tipt de bejaarde dame die vertelt dat ze in Essoyes een kunstenares kent “die schildert in de geest van Renoir.” In een van de kamers, voor ons verborgen, heeft ze schilderijen van haar hangen. Ja, natuurlijk mogen we de kaart -in het Nederlands- van haar meenemen!

Geen Aziatische toerist te bekennen

We zijn dus vast en zeker niet de enigen, verwacht ik, in Essoyes. Dat wordt busladingen Aziatische toeristen omzeilen of minstens een route circulaire met de auto om de drukte in het stadje te vermijden. Maar rond het middaguur op deze dag in oktober is het uitgestorven. En geen toeristenbus te bekennen. Nog net op tijd voor de lunchsluiting schuiven we in L’Espace Renoir aan in het filmzaaltje om te worden meegenomen in de landelijke wereld van de familie Renoir. Die telt naast vader Pierre-Auguste ook nog zijn zonen Pierre, bekend acteur, Jean, dito filmregisseur en Claude, beeldhouwer. We zien mooie projecties van Renoirs impressionistische bloemen, prachtige geklede vrouwen, kinderen en de al eerder genoemde rondborstige boerendeernen verschijnen en vervagen voor onze ogen als enige bezoekers.

Wasplaats aan de rivier

Eenmaal buiten kwaken alleen de eenden in de Ource als we de brug overgaan om langs de memorabele plekken uit Renoirs leven te wandelen. De jassen kunnen uit in het najaarszonnetje. Verderop bij de wasplaats aan de rivier heeft de schildersezel van Renoir gestaan.

Alleen de telefoondraden en blauw plastic verraden de 21ste eeuw.

Voorgoed aan vergetelheid ontrukt

Hetzelfde gevoel bekruipt me even later in zijn minutieus, met de hulp van de familie, opnieuw ingerichte woonhuis hetzelfde gevoel. Ik waan me naast de schilder die, omgeven door de prachtige kleuren en de geuren van de Franse Champagne, ondanks reuma met hulp van assistenten tot het einde kunstwerken bleef maken. Wat een gelukkige speling van het lot, dat Pierre-Auguste in Parijs op 39-jarige leeftijd de jonge Aline uit Essoyes tegenkwam. Dankzij haar verhuisde het gezin in 1885 naar het platteland en werd het onbetekenende Essoyes én zijn, vooral vrouwelijke inwoners, door Renoir voorgoed aan de vergetelheid ontrukt.

5 tips voor Champagne-bezoekers

Er zijn meerdere routes de Champagne. Wij volgden de borden in het gebied van de Aube, waar ook Essoyes ligt. Dat is in het zuidoostelijk gedeelte. Minder bekend en daardoor ook een tikje minder toeristisch dan bijvoorbeeld Reims of Epernay.

Prachtige kleuren van de wijnranken in de buurt van Les Riceys.
  1. Bezoek het kristalmuseum in Bayel, hofleverancier van champagneglazen in Frankrijk. Naast de historie van het glasblazen, krijgt de bezoeker door de vertoonde filmbeelden een vleug mee van het leven in een stadje waar iedereen tot in de jaren zeventig leefde van het werk in de fabriek.
Hier komen de bekende flûtes vandaan.

Het Lotharingse kruis bij Colombey-les-Deux-Églises is eigenlijk foeilelijk maar ook wel weer indrukwekkend op een heuvel in het vlakke land. Het markeert de herdenkingsplek aan Frankrijks beroemdste president, generaal Charles de Gaulle, die hier zijn laatste dagen doorbracht.

Het Mémorial Charles de Gaulle.

Les Riceys bestaat uit drie dorpskernen, eigenlijk aan elkaar gegroeide champagne-wijngaarden en champagnehuizen. Alles staat hier in het teken van de bubbels. De moeite van het proeven waard. Al is het maar om het duidelijk verschil te constateren met wijnen die noordelijker worden gemaakt. De pinot-noir druif maakt hier vaker een groter deel van de melange uit (samen met meunier en chardonnay).

Les Riceys.

Wij kozen voor Troyes als uitvalsbasis. Een gezellige universiteitsstad, met een keur aan café’s, restaurants en terrassen. Waar je natuurlijk zeker een glas champagne moet bestellen! Dankzij een verleden in de textielindustrie telt de stad meerdere outlets. Voor wie zijn winkelhart wil ophalen.

Middeleeuws Troyes

Meer reisverhalen lezen? Deel de belevenisssen in Jeruzalem, op Sicilië, voel de nostalgie op de Route du Soleil, en duik met ons mee in de oudheid van Stonehenge.