Aan de andere kant van de Noordzee bevindt zich een schatkamer vol prachtige verhalen. Ze zijn geschreven door de Britse Jane Gardam (1928). In het Verenigd Koninkrijk wordt zij al veertig jaar gezien als één van de allerbeste schrijfsters. Sinds 2017 is deze schatkamer geopend en worden de romans van Jane Gardam in het Nederlands -door uitgeverij Cossee- vertaald. Elke keer als er weer een titel van Gardam in de boekwinkel ligt, doe ik ter plekke een rondedansje. Om vervolgens met ‘mijn nieuwe juweel’ huiswaarts te keren.
Een verhaal met onverwachte wendingen
Omlangs verscheen de roman Op de klippen, een vertaling van God on the Rocks, dat in 1978 door Jane Gardam werd geschreven. Het is een heerlijk verhaal, met onverwachte wendingen, dat zich afspeelt tijdens een warme zomer aan de Engelse kust in 1936. Hoofdpersoon is de achtjarige Margaret Marsh.
Ze is een scherpe, goedgebekte, waarneemster die de leden van haar gezin met een kritische blik beziet. Zoals haar nieuwe baby-broertje, dat rood aanloopt, spuugt en boert. Maar ook haar moeder Elinore, ‘….een fervent borstvoedster in een tijd waarin dat uit de mode was’. En haar vader, fanatiek lid van de religieuze Eerste Heiligen. ‘Geen leeg frietzakje waagde het om voortgejaagd door de wind door Turner Street te krabbelen als Marsh aan het bidden was voor hen die liever over de balustrades hangend hun friet aten dan dat ze zich bezonnen op de eeuwigheid.’
Fleurige paradijsvogel zorgt voor beroering
Margaret is dol op het nieuwe dienstmeisje. Lydia heeft een enorme bos kroezig blond haar en felrode lippen. ‘Na een of andere troebele toestand’ is Lydia aanbevolen bij de familie Marsh door andere Eerste Heiligen. De komst van ‘deze fleurige paradijsvogel’ brengt beroering teweeg in het streng geordende gezin Marsh. Wanneer moeder Elinore met dochter Margaret op theebezoek gaat bij oude vrienden uit haar jeugd steekt een zware storm op met grote gevolgen.
Boeken Jane Gardam verzekerd van plekje in mijn hart
Jane Gardam verstaat de kunst een verhaal bijna achteloos te vertellen. Licht ironisch beschrijft ze de onontkoombare gebeurtenissen. Messcherp zijn de dialogen tussen de verschillende personages. Personen, die gedurende het verhaal vordert, onder je huid kruipen. En die, zoals dat hoort bij écht goede boeken, nooit meer helemaal uit je leven verdwijnen. Margaret, Elinore en Lydia uit Op de klippen hebben zich verzekerd van een plekje in mijn hart. Daar zullen ze ook de hoofdpersonen tegenkomen uit de eerder verschenen Old Filth-trilogie van Jane Gardam.
Wekenlang op bestsellerlijsten
In Een onberispelijke man, Een trouwe vrouw en Laatste vrienden, beschrijft Gardam het leven en huwelijk van de gepensioneerde rechter Edward Feathers en zijn vrouw Betty. Ademloos las ik de drie boeken achter elkaar uit. En schreef er natuurlijk enthousiast over op deze plek.
Sinds de vertalingen in diverse talen van deze trilogie is de 92-jarige Jane Gardam ook in het buitenland bekend. Wekenlang stonden de boeken op de bestsellerlijsten. In rap tempo wordt nu ook haar eerdere werk vertaald.
30 titels maken Jane Gardam tot productieve schrijfster
In 2018 verscheen De dochter van Crusoe, dat in 1985 het levenslicht zag. Het vertelt het levensverhaal van Polly Flint die op zesjarige leeftijd bij haar twee vrome tantes in hun gele huis aan de Engelse kust komt te wonen. Een sfeervol portret over een eigenzinnige vrouw. De geheime brieven werden ook in 2018 in vertaling uitgegeven. Dit kleine boekje van ca. 90 pagina’s bevat twee korte verhalen en is een mooie kennismaking met het werk van Jane Gardam. Met meer dan dertig gepubliceerde titels is Jane Gardam een van de meest productieve schrijfsters van haar generatie. Nu de deuren van die schatkamer wijd openstaan verheug ik me alvast op de vele juwelen die ongetwijfeld nog deze kant op komen.
Ook de moeite waard om te lezen vindt Wiette de 5 delen van De Cazalets, ze zocht voor ons naar mooie boeken voor op het strand (maar die kunnen ook in de stoel of op de bank worden gelezen) en tipte ze de biografie van prinses Juliana.
Recente reacties