Opvallend tussen alle nieuwjaarswensen: ‘geluk’, ‘gezondheid’ ‘werd deze keer ook regelmatig ‘vrede’ gezegd. Niet zo gek met oplaaiende oorlogen en conflicten in de hele wereld. Waarbij voor ons in Europa de Oekraïne en Gaza vooral dichtbij zijn. Dat deed Gert Nonnekes denken aan zijn bezoek aan Bergen Belsen in december 2022. Op zoek naar het antwoord op zijn vraag: “Waarom kunnen we niet gewoon probleemloos samenleven?”
Antisemitisme en Jodenhaat
Eind oktober schudde een imam en een rabbijn elkaar de hand. Later ook nog op een katholieke school. Een opening naar de discussie die moet leiden tot meer verdraagzaamheid, mede- en samenleven in een gezonde maatschappij. Zou mooi zijn…
Antisemitisme, Jodenhaat; het smeult weer. Om maar niet te zeggen dat het brandt. Ik meng me niet in de discussie. Er is veel over gezegd en geschreven. Nu en in het verleden. Je googelt op één van de twee woorden en je wordt overstelpt met pagina’s vol. Het enige wat ik doe is de vraag waarom stellen.
Religie speelt vaak een grote rol
Ik weet het, gewoon samenleven is een utopie. Al in het verleden konden protestanten en rooms-katholieken niet door één (kerk)deur. Vele studies en onderzoeken zijn er gedaan naar de oorzaak van haat, geweld en oorlogen. Elke keer blijkt weer dat religie daarin een grote rol speelt. Vaak een andere uitleg van iets wat misschien wel hetzelfde is. Alleen wordt het anders beleefd. Jammer.
Probleemloos samenleven valt en staat met de bereidheid je aan te passen en rekening te houden met anderen. Zeker als je in een land gaat wonen met andere gewoontes en religies.
Joden met en zonder hoofdletter
Al googelend kwam ik er achter dat je Joden en joden hebt. Kortom met en zonder hoofdletter. Het lezen van het artikel ‘Wat is het jodendom’ op de site npokennis.nl, is verhelderend. Ook het inzicht dat wordt gegeven in de mogelijke redenen voor het regelmatig vervolgen van de Joden en de Jodenhaat. Lezenswaardig!
Het vervolgen van de Joden, maar ook andere bevolkingsgroepen, tijdens de Tweede Wereldoorlog ligt natuurlijk vers in ieders geheugen. Het bezoeken van voormalige concentratiekampen hoort er een beetje bij om het ‘van dichtbij’ te zien en te voelen.
Je moet het gezien en gevoeld hebben
In de loop der jaren zijn we naar Auschwitz , Auschwitz-Birkenau, Buchenwald, Bergen-Belsen en in Nederland naar Westerbork geweest. Zo hebben we een goed beeld gekregen wat Jodenhaat voor gevolgen kunnen hebben. Maar beseft iedereen dat wel? Waarom werden en worden dan nog steeds, bevolkingsgroepen -en niet alleen Joden- uitgesloten en gehaat? Waarom accepteren we elkaars religies niet?
Voor ieders beeldvorming zou een bezoek aan een concentratiekamp nuttig zijn. Concentratiekamp; een verzamelwoord voor Wie voor vernietigings-, werk-, internerings-, reserverings- en doorgangskampen. Soms specifiek, maar regelmatig ook in elkaar overlopend.
Mijn eerste bijdrage voor Meerdanvijftig.nl ging over Westerbork. Het laatste kamp dat ik bezocht in december 2022, was Bergen-Belsen. Het was er koud, er lag sneeuw. Het onderstaande citaat heb ik direct erna op Facebook geplaatst. Ik wil jullie het niet onthouden…
Bergen-Belsen…
Het is 6 graden onder nul. ‘s Nachts -15. Dikke jas, muts, warme sjaal en handschoenen. Er sjokken in gedachten mensen in de vrieskou over de open vlakte. Dun gekleed, vaak niks op het hoofd. Gedachteloos. Niet wetend wat ze te wachten staat.
De gebouwen zijn weg. Soms nog wat contouren. Van het desinfectiegebouw, een waterbassin en een keuken. Informatieborden met foto’s en tekst. Af en toe een maquette op de grond. Van hoe het was… De bossen rondom het grote veld verbloemen veel.
Belgische, Franse en Russische Joden. Allemaal slachtoffer. Natuurlijk ook Nederlanders. Anne Frank en zus Margot bijvoorbeeld. In het vrouwenkamp. Een gedenkteken helpt je herinneren.
We passeren een monument, een herinneringskruis en grafheuvels. Tientallen. Met in totaal tienduizenden doden.
In Auschwitz en Birkenau (Auschwitz II) en in Buchenwald, zelfs in ‘ons eigen’ Westerbork, stopte de trein binnen de hekken of net er buiten. Hier niet… Zes kilometer lopen. Je haalt het of je haalt het niet.
Bergen-Belsen. Eigenlijk zie je niets, je voelt het. Maar indrukwekkend is het. De herinnering blijft.
Laten we stoppen!
Waarom nog steeds al die haat? Laten we er alsjeblieft mee stoppen! Ik ben niet iemand die op de barricade gaat staan. Als dat al zin heeft….Ik probeer het op deze manier.
Meer lezen
Zoals Gert schreef ging zijn eerste verhaal voor onze website over Westerbork. Daarna liep hij met zijn vrouw Betty ook nog een twee etappes van het Westerborkpad, eerst in Amsterdam, daarna naar Weesp. Stella Ruisch bezocht het Anne Frankhuis in covid-tijd en zag in Warschau hoe daar het -gruwelijke- leven in het getto is geweest.
Recente reacties