Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl een tip om op het scherm naar te kijken. De Stamhouder, het met de Libris Geschiedenisprijs bekroonde boek van Alexander Münninghoff schreeuwt sinds de verschijning in 2015om verfilming. Nu is er dan een 8-delige serie die vanaf zondag 1 januari wordt uitgezonden op NPO1 om 20.25 u.

Echt gebeurd

Ademloos heb ik De Stamhouder van Alexander Münninghoff uitgelezen. Met stijgende verbazing bij elke bladzijde van ‘De stamhouder’: is dit écht gebeurd? Toch eindigt het verhaal voor mij wat onbevredigend. Na lezing bleef ik achter met vragen over de verteller, de stamhouder, journalist en schrijver Alexander Münninghoff zelf. In het boek bleef hij journalistiek bescheiden op de achtergrond.

Grootvader Joan met zijn ‘stamhouder’ Alexander op de omslag van het boek.

Familiegeheimen

In de serie heeft regisseur Diederik van Rooijen Alexander hem nu, wat mij betreft terecht, een prominentere rol gegeven: de eerste aflevering begint met de jonge Alexander die verliefd wordt op verpleegkundige Ellen. Als ze zwanger blijkt te zijn, kan hij niet anders dan de familiegeheimen met haar delen.

Op het nippertje gevlucht

Alexander is de kleinzoon van de Nederlandse industrieel Joan Münninghoff die na de Eerste Wereldoorlog puissant rijk wordt en zich vervolgens vestigt in Riga, Letland. Zijn kinderen groeien er in de jaren dertig van de vorige eeuw in ongelooflijke weelde op. Ze vormen samen met de Baltische Duitsers in die periode de elite van Letland. De dreigende oorlog maakt een abrupt einde aan die welvaart. De familie kan nog op het nippertje vluchten voor de Russen en betrekt in 1939 een villa in het Zuid-Hollandse Voorburg.

Dramatische gevolgen voor De Stamhouder

Terwijl de streng katholieke Joan na de inval van de Duitsers zijn internationale contacten gebruikt voor het verzet, hunkert zijn zoon Frans, die zich meer Duits dan Nederlands voelt, naar het verleden in Riga. Hij zet zich af tegen zijn vader en meldt zich aan bij de SS. De oorlog brengt hij door aan het Oostfront. Dat is het verleden dat de familie na de oorlog met zich meetorst en dat dramatische gevolgen heeft voor de jeugd van Alexander, Frans’ zoon. De Stamhouder, zoals zijn grootvader Joan hem noemt.

Trailer van de 8-delige serie De Stamhouder die vanaf nieuwjaar wordt uitgezonden op NPO.

Van de maker van Penoza

Stiekem hoopte ik alvast een blik op de serie te kunnen werpen maar helaas: ik moet nog even geduld oefenen. De verwachtingen zijn hoog gespannen. Diederik van Rooijen heeft immers al een aantal succesvolle televisieseries op zijn naam als ‘Meiden van De Wit’, ‘Keyzer&De Boer’ en ‘Penoza’ op zijn naam, waarvan hij zelf ook de film voor zijn rekening nam.

Wie net zo ongeduldig is als ik, kan op 2Doc.nl of via NPOPlus terugkijken naar de indrukwekkende documentaire die Ger Poppelaars in 2017 maakte over Alexander Münninghoff. De schrijver kan helaas zelf de serie niet meer zien. Hij overleed in april 2020 op 76-jarige leeftijd.

Meer Nederlands drama

Een van de succesvolste dramaseries in 2022 bespraken we bij Meerdanvijftig.nl: Rampvlucht. Al jaren een succes zijn de seizoenen van Oogappels. Verder grossiert omroep Max in mooi drama. Neem ‘Tenminste Houdbaar Tot’ of ‘Tweede Hans’ Nieuwsgierig naar nog meer kijktips? Klik dan hier.

Openingsfoto: Alexander wordt verliefd op Ellen in de eerste aflevering. Foto: ©AvroTros.