83 hoofdstukken, en 596 bladzijden telt het boek ‘Halfbaard’. Dus het duurde even voordat Stella Ruisch het uit had. Al die tijd leefde ze mee met de 14de eeuwse Zwitserse jongen Sebi. Op weg naar volwassenheid beleeft hij de nodige avonturen. Het verhaal van een verhalenverteller, verteld door rasverteller Charles Lewinsky.
Het lot van de familie Meijer
Een paar jaar geleden las ik ‘Het lot van de familie Meijer’, waarin de lezer decennia optrekt met het gezin van Salomon Meijer. Een inkijkje in het joodse leven in Zwitserland van 1873 tot 1945. Aangrijpend vanwege de gebeurtenissen maar lichtvoetig geschreven. Als je tenminste niet zoals ik alle gebruikte jiddische termen wil kennen. Daardoor moest ik vaak bladeren tussen hoofdstukken en verklarende woordenlijst aan het eind van het boek.
Dat hoeft gelukkig niet bij Halfbaard, dat gemakkelijker is te lezen. Het boek is dan wel een dikke pil maar verdeeld in korte hoofdstukken. Uitermate geschikt voor lezers met een niet al te lange spanningsboog. Heerlijke korte verhaaltjes bijvoorbeeld voor het slapengaan.
Verhalen waren het vermaak in de avonduren
Die verhalen waren in de 14de eeuw het vermaak van de mensen in de avonduren, schetst Charles Lewinsky in Halfbaard. Zo maken we kennis met verhalen-liefhebber Sebi,. Hij is jong wees geworden en groeit op met zijn twee broers Poli en Geni in een dorp in het kanton Schwyz. Alle drie zijn ze vernoemd naar voorvechters van het christendom, Eusebius, Polycarpus en Origenes.
De duivel als boosdoener
Sebi’s grote voorbeeld is de ‘Duivelse’ Anneli. Anneli is een morsige oude vrouw die in de winter voor wat eten zijn dorp aan doet. In ruil daarvoor vertelt ze vooral verhalen over hebzucht en verleiding met de duivel als grote boosdoener. De komst van een mismaakte, half verbrande vreemdeling wordt met achterdocht en wantrouwen door de dorpelingen ontmoet. Maar als deze man, die al gauw Halfbaard wordt gedoopt, het leven redt van Sebi’s oudste broer Geni, breekt het ijs. Het mysterie van zijn ongeluk beweegt zich als een half aanwezige rode draad door het boek.
Dat Sebi’s broer Geni zijn been heeft gebroken en bloedvergifting oploopt, wijten de inwoners aan de pachtersdiensten die ze moeten verrichten voor de machtige monniken uit het nabijgelegen klooster in Einsiedeln. Niet alleen Anneli blijkt dan verhalen te vertellen, ook de dorpelingen kunnen er wat van. ‘Fake news’ is van alle tijden! Als dan ook nog de adel zich gaat bemoeien met het conflict, slaat de vlam in de pan in het Alpenland.
Foto: Jean Paul Wettstein/Pexels
Het gaat erom hoe het verhaal in Halfbaard wordt verteld
Charles Lewinsky heeft niet alles verzonnen, ontdek ik na lezing van het boek. Inderdaad staat er in het Zwitserse Einsiedeln een gigantisch groot klooster en ook heeft er in 1315 een slag tussen de Schwyzers en het leger van de Habsburgers plaats gevonden. Maar zoals we van de duivelse Anneli hebben geleerd: het gaat er vooral om hóe het verhaal wordt verteld. En dat doet Charles Lewinsky op onnavolgbare wijze.
Meer lezen
Sinds kort slaagt Stella Ruisch er weer in om boeken te lezen. En dat enthousiasme deelt ze graag met andere lezers. Zo las ze van Isabel Allende ‘Violeta’ en beleefde ze de tragiek van de Oekraïne in Aleksandra. Ze popelt na het lezen van Karin de Lange’s verhaal over het nieuwste boek van Zadie Smith, ‘Charlatan’ te gaan lezen. Karin schreef ook over ‘Het lied van ooievaar en dromedaris. Het boek van Anjet Daanje dat afgelopen jaar de Libris- en Boekenbonprijs won. En dan hebben we het nog niet eens over de boeken die Brigitte Leferink leest; wel 52 per jaar! Gelukkig deelt ze daar dan met ons haar boeken top 5 van.
Openingsfoto: Morgarten in Oberägeri, waar in 1315 een beslissende slag werd geleverd. Foto: Harry Pepelnar/Unsplash
Recente reacties