Als je kind het beter weet
Voor elke vader of moeder die ouder wordt, breekt er een moment aan, dat ze zich beseffen dat hun kind volwassen is geworden. En niet alleen in staat is zelf zijn boontjes te doppen maar misschien inmiddels zelfs meer weet dan zij. Dat vindt de tachtiger Lawrence MacEwen in de documentaire Prince of Muck moeilijk te aanvaarden. En daarmee zit hij in de weg van zijn zoon Colin die hem is opgevolgd en nu verantwoordelijk is voor het boerenbedrijf van de MacEwens op Muck.
Een leven getekend door wind en regen
Muck meet 4 kilometer lang en behoort tot de -binnen- Hebriden. Het is al meer dan een eeuw in het bezit van de MacEwens. Er wonen 27 mensen, waarvan de kern wordt gevormd door de familie van de oude Lawrence. Die leiden daar ondanks de komst van telefoon, internet en televisie een teruggetrokken leven, bepaald door de weergoden. Lawrence houdt net als zijn vader nauwkeurig een dagboek bij. Gebeurtenissen worden erin vooraf gegaan door de windkracht, regen of zon op die datum.
“Alastair stelt voor om Muck te verkopen. Of om het wel aan te houden maar het boerenbedrijf te verplaatsen naar Australië”, leest Lawrence voor uit zijn dagboek. De notities vormen de rode draad in de documentaire Prince of Muck. Het is het moment dat de jonge Lawrence zich realiseert hoe zeer hij verknocht is aan het eiland. Zijn oudere broer Alastair laat uiteindelijk het beheer over aan hem en vertrekt zelf naar het vasteland. In 1990 pleegt hij zelfmoord, een gezin met 3 jonge kinderen achterlatend. Ook de kinderen van Lawrence kiezen in eerste instantie voor een bestaan op het vasteland. Ze keren uiteindelijk toch terug naar Muck.
Bewoners versmolten met de weerbarstige natuur
Die keuze intrigeerde filmmaakster Cindy Jansen en ze toog met de camera naar Muck. Het resultaat zijn fraaie beelden van de weerbarstige natuur op en om het eiland en zijn bewoners die er zo’n beetje mee versmolten zijn. Toeristen en zeilers die Muck aandoen, vormen eerder een verstoring van hun leven dan een welkom contact met de buitenwereld.
Het organiseren van een ‘open dag’ voor toeristen maakt duidelijk waar het tussen de oude laird Lawrence en zijn zoon wringt. Terwijl Lawrence graag met anderen praat over het boerenbedrijf, houdt zijn zoon Colin zich liever met het werk bezig en de nodige vernieuwingen. Ook in de film blijft Colin een figuur op de achtergrond die slechts sporadisch het beeld doorkruist op zijn quad. Moeder Jenny is de stille kracht die de familie min of meer bijeenhoudt.
Prince of Muck confronteert je met poëzie van levenscyclus
Als kijker word je nieuwsgierig naar Muck en zijn bewoners, ook al moet je daarvoor helemaal naar het noordelijkste puntje van Schotland reizen en wachten op een onregelmatige bootverbinding. Prince of Muck is een lofzang, voorzien van de melancholie klanken van een cello, op het verleden. Daarin mest boer Lawrence eigenhandig zijn verouderde stal uit, aait zijn koeien aait en melkt met de hand. Met pijn in het hart neemt hij afscheid van zijn kalfjes: “Maar zo is het: een mooi leven en een snelle dood, niet alleen voor dieren maar ook voor mensen.” The circle of life, de cyclus van het leven. Niet alleen op Muck.
Meer mooie documentaires
Documentaires hebben op televisie en in de bioscoop bestaansrecht veroverd. En terecht. Want wat zijn er mooie gemaakt. Zo schreef Karin de Lange over de documentaire 100Up van Hedy Honigmann. Stella Ruisch schreef over Le regard de Charles (Aznavour), Tina Turner en het ontroerende Lourdes. Ook in The Photograph wordt de schijnwerper op het verleden gericht. ‘Oliver Sacks, his own life’ is een ontroerende biografie. Een bijzondere beleving ervaart de kijker in ‘Berg’.
Recente reacties