Elke week geven we op Meerdanvijftig.nl een tip om op het scherm naar te kijken. Zoals de bijzondere getekende documentaire Flee, het aangrijpende verhaal van een Afghaanse vluchteling. Om bij stil te staan en met andere ogen te kijken naar het NOS-journaal.

Europa, een veilige haven

Een beetje teleurgesteld loop ik door de lijst van winnaars van de Oscars van 2022.  Niet alleen omdat Will Smith een klap heeft uitgedeeld. Ik had echt gehoopt dat het Deense Flee in de prijzen zou vallen. Het getekende, waargebeurde verhaal van de Afghaanse vluchteling Amin Nawabi (36) toont ons de zware weg die mensen uit een oorlogsgebied moeten afleggen om in Europa een veilige haven te vinden. Zoals de miljoenen Oekraïners, die we dagelijks op het NOS-journaal zien.

Amin wilde zijn Deense vriend alleen in een animatievorm het verhaal van zijn traumatische vlucht uit Afghanistan vertellen.
De bijzondere film, uitgebracht door Periscoop Film, is nog in de bioscoop te zien.

Meeleven met de Oekraïners

In de fysiopraktijk waar ik kom, hoorde ik een therapeute uitleggen waarom ze zo met Oekraïners op de vlucht kunnen meeleven. “Ze hebben net als wij een westerse levensstijl, hè.”  Misschien valt daar wat op af te dingen. Maar het is waar, dat de flatgebouwen, appartementen en kamers waarin we op het NOS-journaal een blik mogen werpen veel op de onze lijken.

Oorlog zien door de correspondenten van het NOS-journaal

Krampachtig probeer ik me het onmogelijke voor te stellen. Hoe zou het voelen als wij hier plotseling huis en haard moeten verlaten, omdat een raketinstallatie 300 kilometer verderop ons bedreigt met verwoesting? De verslaggeving op het NOS-journaal van mensen als Kees van Dam, Gert-Jan Dennekamp, Kysia Hekster en Wessel de Jong maken het inzichtelijk. Zo wonen we een begrafenis bij, zien rookpluimen bij Lviv en bezoeken een boer, die toch nog snel graan aan het zaaien is, voordat de diesel op is of zijn tractor voor andere doeleinden moet worden gebruikt.

Zo trapte het NOS-journaal af met Kees van Dam in Kiev.

Bewondering voor vakwerk

Ik denk aan de journalistieke voorbereidingen die al die items vergen. Het bellen, contact leggen, tolken vinden en oppassen dat de verslaggeving niet levensbedreigend wordt. Er zijn inmiddels al tientallen verslaggevers in het oorlogsgebied om  het leven gekomen. Ik heb bewondering voor het vakwerk dat we krijgen voorgeschoteld. En hoop dat kijkers van het NOS-journaal er met mij even bij stil willen staan als ze naar een nieuwsitem uit Oost-Europa kijken.

Kijk eens naar Flee maar ook naar andere documentaires over het nieuws

Documentaires hebben op televisie en in de bioscoop bestaansrecht veroverd. En terecht. Want wat zijn er, soms schrijnend, mooie gemaakt! Zo schreef Karin de Lange over de documentaire 100Up van Hedy Honigmann. Stella Ruisch schreef over Le regard de Charles (Aznavour), Tina Turner en het ontroerende Lourdes. Ook in The Photograph wordt de schijnwerper op het verleden gericht. ‘Oliver Sacks, his own life’ is een ontroerende biografie. Een bijzondere beleving ervaart de kijker in ‘Berg’.

Openingsfoto: screenshot uit Youtube-video waarin het NOS-journaal uitleg geeft over wat er achter de schermen gebeurt.