Er wordt steeds minder voedsel verspild in Nederland maar toch werd er in 2019 nog 34 kilo per persoon weggegooid. Karin de Lange gooit zelden of nooit iets weg. Is er over van gisteren? Dan voegt ze daar verse ingrediënten aan toe. ‘Sjieke kliekjes’, noemt ze dat. Stella Ruisch en Brigitte Leferink nemen het stokje van haar over. Ook van kruiden kun je kliekjes overhouden. Een half bosje kun je drogen of beperkt goed houden in diepvries. Maar écht kicken is het, als je dat basilicumplantje uit de supermarkt in leven weet te houden. Dan wordt koken met kruiden extra leuk.

Kerrie en pepers

Wat een verschil met het keukenkastje van mijn moeder! Daarin stonden hooguit een handvol potjes naast peper en zout. Tegenwoordig komt er bij ons eten koken veel meer aan te pas. Zelfs een potje kerrie heeft in de supermarkt verschillende variaties gekregen. Om over de pepers maar te zwijgen. En dan is er in de supermarkt nu een apart stellinkje bij de groenten gekomen met verse kruiden als basilicum, peterselie, munt, bieslook en koriander in een potje. Want koken zónder kruiden i is inmiddels ondenkbaar geworden.

‘Herbarium’ op vensterbank

Koriander is voor mij tot nu toe hopeloos gebleken om in leven te houden. Water op het schoteltje in plaats van op de aarde. Wel/niet in zonlicht. Het verst heeft een plantje het gebracht met nieuw groen tussen de verdorde bladeren. Hoopvol keek ik ernaar, terwijl mijn man klaagde over ons ‘herbarium’ in de vensterbank. Want groeien wilde het niet maar het schonk veel vliegjes wel leven. En dan; ging ik die soms gevlekte en kromgetrokken blaadjes toch gebruiken als ik wilde koken met kruiden?

In de zon gedijen

Peterselie en bieslook blijken in de winter buiten in de kou stoere overlevers maar basilicum en munt haal ik voor de vorst binnen. Daar boek ik wisselend succes met de kruidenplanten. Daarom is het extra genieten deze zomer, dat de planten, regelmatig begieterd, in de zon gedijen.  De oregano, voor 2 euro op de markt gekocht, is zelfs gaan bloeien. Tot grote vreugde van hommels, bijen en mij.

Koken met kruiden

Niets leuker en lekkerder als je met een schaar takjes kan afknippen voor blaadjes in een heerlijke dressing, in een pruttelpotje of gewoon als decoratie op een gerecht. Er verschijnen ook steeds meer recepten voor een overvloedig gebruik van koken met kruiden. Van mijn dochter kreeg ik de tip om eens te kijken op de website van de Ierse voedingsdeskundige Audrey Dickinson, nourishenflourish.com met allerlei verrassende kruidenrecepten. De muntsambol (voor 4 personen) wil ik u niet onthouden.

Munt Sambol

Nodig:

  • ¼ kopje rozijnen
  • 1 groene chili – in plakjes
  • ¼ theelepel zout
  • ½ theelepel gemalen peper
  • ½ limoen – alleen sap
  • kopje verse muntblaadjes
  • 1 ui, fijngehakt
  •  4 teentjes knoflook in plakjes
  • ½ kopje gedroogde kokos

Was de muntblaadjes en laat ze uitlekken. Doe deze in een keukenmachine of stamper en vijzel en maal samen met ui, knoflook, kokos, rozijnen en chili. Breng op smaak met zout, peper en limoensap. Je hebt hiervan maar een kleine hoeveelheid aan de zijkant van je bord nodig, omdat de smaak vrij sterk is.

Sommige kookliefhebbers zweren bij de vijzel. ‘Omdat de smaken beter vrij komen.’ Foto: Katherine Hanlon/Unsplash

Perfect om toe te voegen aan elke romige curry, bovenop een poke bowl of gemengd door bruine rijst, erg lekker met lamsvlees, adviseert Audrey Dickinson.

Meer lezen over sjieke kliekjes

In Sjieke kliekjes tegen voedselverspilling legt Karin de Lange uit hoe ze tot haar eigen recepten komt, mét een recept voor moussaka. Van een restje pastinaak kan ze ook een lekkere linzensoep maken. Stella Ruisch weet van het restant bietjes en asperges ook iets lekkers te maken. Een half bakje champignons deed het nog goed in een ‘campinggerecht‘ .Ook een zak paprika’s ging schoon op. Lezers tipten ook nog paprikachutney. Geïnteresseerd in vegetarische recepten? Brigitte Leferink maakt ter gelegenheid van wereld veganismedag een heerlijk chocolade bananenbrood. Lees hoe je van kliekjes een heerlijke aardappelsoep extra maakt van Brigitte Leferink. Of maakt van een kliekje Brussels lof een gerecht waarmee je zelfs gasten kunt verrassen. Probeer ook eens een vergeten groente uit als koolraap of kiest pastinaak voor geroosterde groenten à la Ottolenghi. Nog meer lezen over sjieke kliekjes? Klik dan hier.

Openingsfoto: Supermarktbasilicum en -munt doen het goed naast peterselie, rozemarijn, tijm en nog bloeiende oregano. ©Stella Ruisch